Diyabetliler nasıl beslenmelidir?

Diyabetin gelişiminin önlenmesi ya da diyabetli hastaların kan şekerinin kontrolünü sağlamak için, yemeklerin sağlıklı seçimlerden oluşması gerekir. Şeker hastası olmayan kişilerde, diyabetik hastalarda dengeli ve düzenli beslenmeyi öğrenmeli ve bunları yaşamında uygulayıp, sağlıklı yaşam standardının kurulması gerekmektedir. Bu yüzden bilinçli gıdaların tercih edilmesi gerekir. Bu yapılmadığı takdirde, kan şekerinin kontrolünü sağlamak oldukça güç olur. Şeker hastalığının tedavisinde yemeklerin sağlıklı ve düzenli bir şekilde planlaması pek çok hastaya zor gelir. Yemeklerin hem düzenli olarak tüketilmesi, hem de besinlerin ölçülü miktarda yenmesi çok zor olur. Fakat yaşam tarzında yapılması gereken değişimlerle, bunu planlamak daha kolay şekilde yapılabilir. Şeker hastalığı insanın temel besin öğelerine olan gereksinimini etkilemez. Yapılan beslenme planı içinde, kişinin özelliklerine uygun olacak enerji miktarına ve gıda ihtiyacına göre dengeli beslenme düzenini sağlayacak çeşitli yiyeceklerin karşılanması gerekmektedir.

Diyabet yemeklerinin hazırlığında nelere dikkat edilmesi gerekir?

Şeker hastalığı olan kişiler beslenme düzenlerine uyabilmek için, aile ile beraber yemek saatlerinin zamanını değiştirir ve kendi yediklerini ayrı pişirir. Ancak diyabetli olan ya da olmayan kişilerin sağlıklı beslenme prensipleri her zaman aynıdır. Şeker hastalığı olmayanlarda rafine şekeri azaltmalı, doymuş yağ ve kolesterolden zengin yumurta, peynir, et ve yoğurt gibi yiyecekleri daha az miktarda tüketmesi, yemeklerin az miktarda ve sık yenmesi faydalıdır. Diyabeti olan kişilerin tükettiği karbonhidrat oranı önemsenir ve öğünlerde karbonhidrat tüketimi sınırlandırılır. Diyabet yemeklerinin içinde kişilerin yiyecekleri karbonhidrat miktarını düzenlemeleri ve uygulayacakları insülin dozunu buna uyacak şekilde belirlemeleri gerekmektedir.

Şeker hastaları yemeklerini tercih ederken, fazla kilolu ve obez olanlar kilo kaybını hedeflemelidir. Bu kişiler karbonhidrat oranını belirlemek yanında, yağ oranını da iyi ayarlamalıdır. Bu hastalarda genellikle kolesterol değerleri ve kandaki yağ seviyesi yüksek olduğu için, yemeklerin içinde tüketilecek yağ oranı çok önemlidir. Şeker hastaları yiyecekleri için alışveriş sırasında, beslenme piramidinde yer alan yiyecek gruplarından tercih etmelidir.

Diyabet beslenme piramidi nedir?

Diyabet beslenme piramidi hastalar için öğünlerini planlamada kolaylık sağlar. Bu piramitte yiyecekler 6 grup içinde yer alır. Piramitte olan temel gıdalar tahıllardan, nişastalı besinler ve kuru baklagillerden oluşmuştur. Bu yiyecekler pirinç, patates, kuru baklagiller ve tahıllar gibi öğünlerde yenmesi gereken temel gıdaları içermektedir. Yemek düzeninde sağlıklı beslenmek için, bu gıdalar 6 ya da daha fazla porsiyon şeklinde olmalıdır. Porsiyonların oranı ise, 1 ince dilim ekmekten, 2-3 kaşık pilav ya da 1 orta boy patates gibi ölçülerde olmalıdır.

Piramidin ikinci basamağında sebze ve meyve grubu vardır. Bunlar kişiler için vitamin, posa ve mineral kaynaklarından oluşur. Kişilerin kendi özelliklerine uygun şekilde, günlük yemeklerin içinde 3-5 porsiyon sebzeyle 3-4 porsiyon meyve bulunmalıdır.

Piramitte üçüncü basamakta süt, yoğurt, et, hindi ve tavuk, balık, peynir ve yumurta gibi gıdalar bulunmaktadır. Bu grupta olan gıdalar yemeklerin içinde 2-3 porsiyon kadar olmalıdır. Porsiyonların ölçüsü 60-90 gram şeklinde ayarlanmalıdır.

Piramidin üst tepesine doğru çıkılınca yağlar, şekerli gıdalar ve alkollü içecekler yer alır. Bunlar diğerlerine göre daha az yer kaplar. Bu gıdalar günlük yemeklerde çok az yer almalıdır. Bu gıdalar için tavsiye edilen porsiyon miktarı bulunmamaktadır. Bunlar 1 tatlı kaşığı kadar yağ, 5-6 tane fındık içi, 2 tane bisküvi bir porsiyon olarak kabul edilmelidir.

Diyabetli hastalara beslenme piramidine uygun olacak beslenme önerileri

Kahvaltı: 1 çay bardağı az yağlı süt, 30 gram az yağlı beyaz peynir, 2 ince dilim ekmek, 1 orta boy domates

Öğle yemeği: 2 adet ızgara köfte, zeytinyağlı fasulye, 2-3 kaşık makarna, 1 dilim kepekli ekmek, 1 bardak az yağlı yoğurttan ayran

Akşam yemeği: Mercimek çorbası, kıymalı ıspanak yemeği, 1 çay bardağı az yağlı yoğurt, 1 orta boy kivi ve 1 dilim kepekli ekmek