Zeka nedir?

Zeka konusu psikologlar tarafından sadece insanlar hakkında değil, havyanlar alanında da üzerinde araştırma yapılan bir konudur. Tarih boyunca zeka için birçok farklı düşünür tarafından yorumlar yapılmıştır ve günümüzde kabul edilen zeka; bilgi, akıl, kişilik ve yaratıcılık olarak bölümlere ayrılmıştır. Zeka en basit anlatımla; kişinin zihinin gücünü oluşturan tüm yeteneklerin toplamıdır.

İnsan zihninin yeni bilgileri öğrenebilme ve elde ettiği bilgileri günlük hayatında kullanabilme kabiliyetine, zeka denir. Bazı psikologlara göre ise zeka; kişinin hayatta karşısına çıkan yeni durumlara adapte olamabilme ve sorunlara çözüm üretebilme yeteneğidir. Kişinin zekası hayatta daha önce tecrübe etmediği durum ve algılarla karşılaşması dumunda, neden sonuç ilişkilerini ne hızda kurabildiği ile de ölçülebilir.

Çoğu insanın doğru bildiği yanlışlardan biri de, zekası yüksek insanların okul hayatında çok başarılı olduğudur. Girilen sınavlarda başarılı olabilmek için öğrenciden istenen zekasının yüksek olması değil, çok fazla bilgi öğrenmesidir. Yani bir başka değişle okul hayatında başarı; zeka ile değil, öğrenme ile ölçülen bir değerdir. Asıl zeka; kişinin o gün gireceği bir sınava hiç çalışmadığı halde, yüksek puan almanın bir yolunu bulması bulmasıdır ancak bu konunun ne kadar etik ve ahlaki olduğu da tartışmaya açıktır.

Diğer bir tanım ile zeka; kişinin sahip olduğu zihinsel yeteneklerin tamamının, uyum içerisinde kullanabilmesidir. Zihinsel işlevler her insan beyninde gerçekleşen; bellek, düşünme, öğrenme ve algılama gibi işlemlerdir. Bu işlemlerinin tamamının bir ahenk içerisinde çalışması sonucu ortaya zeka çıkmaktadır. Bilgiyi çok çabuk algıyacak bir zihinsel işleve sahip olunsa bile, kişinin öğrenme işlevinin aynı hızda olmaması durumda zekadan söz edilemez. Buna göre zeka; kişinin zihinsel işlevlerini koordine ederek, hayatında uygulamaya koyabilme kabiliyetidir.

Türkçedeki “zeka” sözcüğü dilimize Arapçadan girmiştir ve esasen “zihin parıltısı, parlama ve ateş harlaması” anlamına gelmektedir. Orta Asya Türkçe dil grupların zeka kelime, hala “anla” kökünden türeyen “anlak” olarak kullanılmaktadır. Her dilde zeka kelimesinin farklı bir karşılığı olsa da, zeki insanların tespit edilme çabası tüm toplumlarda aynıdır. Bu nedenle zaman içerisinde birçok farklı kişi ve kurum, zekanın ölçülmesini sağlamak için bazı testler geliştirmiştir. Günümüzde tüm dünyada genelinde, Dünya Sağlık Örgütü tarafından kabul edilen “zeka sınıflandırması” esas alınarak zeka testleri hazırlanmaktadır. Bu sınıflandırmada zeka puanı olarak IQ birimi kullanılmaktadır.

Dünya Sağlık Örgütü tarafından kabul edilen IQ puanına göre zeka sınıfları şöyledir;

  • 0-20     = Derin zihinsel gerilik
  • 21-35   = Ağır zihinsel gerilik
  • 36-50   = Orta dereceli zihinsel gerilik
  • 51-70   = Hafif dereceli zihinsel gerilik
  • 71-79   = Sınırlı zeka
  • 80-89   = Donuk zeka
  • 90-109 = Normal zeka
  • 110-119= Parlak zeka
  • 120-129= İleri zeka
  • 130-149= Üstün zeka
  • 150-??? = Deha

Sitemizde bulunan 30 sorulu IQ testi ile kendinize zeka testi uygulayabilirsiniz.Buraya tıklayarak teste başlayın.

Bir Cevap Yazın