Repo nedir?

Finans sektöründe oldukça fazla adı geçen repo kavramı, bankaların da çok sık kullandığı bir yatırım aracıdır. Banka hesaplarında repo seçeneği gördüğü halde reponun tam olarak nasıl bir yatırım aracı olduğunu bilmeyen birçok insan, mevduat faiziyle repoyu aynı şey zannetmektedir. Repo kısa vadeli bir yatırım aracı olarak bankalara fon, firmalara sermaye maliyeti avantajı sağlar.

En kısa tanımıyla repo; herhangi bir finansal işletmenin devlet tahvili ya da hazine bonusu gibi sabit getirisi olan menkul kıymetlerini, önceden belirlenen bir fiyatla ve yine önceden belirlenen bir dönem sonunda geri almayı taahhüt etmesi şartıyla satışa çıkartmasıdır. Sonuç olarak finansal kurum kendisine ait olan menkul kıymetlerini kısa bir süreliğine satışa çıkartmakta ve belirlenen sürenin sonunda da tekrar geri almaktadır.

Kurumun belirli bir süreliğine satışa çıkarttığı menkul kıymetlerini alan kişi ya da işletmenin ilgili menkul kıymeti geri satması işlemiyse, finans sektöründe “ters repo” olarak tanımlanır. Yani iktisadi olarak her repo yapılan menkul kıymetin, bir ters repo etkisi vardır. Menkul kıymetlerini repo yaptırmak isteyen finansal kurumun bu işlemi yapabilmesi için, öncelikle repoya çıkarttığı menkul kıymeti kadar kendi kasasında da aynı miktarda menkul kıymete sahip olması gerekir.

Bankaların en çok sevdiği kısa vadeli yatırım aracı olan repo, bankaların fon ihtiyacının karşılanmasını sağlar ve böylece banka hazırda tuttuğu menkul kıymetlerini satarak fon kaynağı oluşturmuş olur. Tüzel kişilerin sermaye maliyetleri asgariye indirilirken, gerçek kişilerin nakit fazlalıkları da yatırım olarak değerlendirilmiş olur. Bu işlemin sonucunda da şüphesiz bankanın kendisi de kar elde etmektedir.