Klorofil nedir?

Bitkilerin yaşamsal faaliyetlerine devam etmeleri için en önemli sistemlerden biri olan fotosentez, klorofil adı verilen yeşil renkli bir pigment sayesinde gerçekleşir. Güneşten gelen ve dünya üzerindeki yaşamın devam etmesini sağlayan çeşitli dalga boylarındaki ışınları emen bitki, özümseme olarak tanımlanan bu olay ile fotosentez olayını gerçekleştirir. Fotosentez olayında Karbon Dioksidin şekere ve bitki tarafından kullanılan diğer maddelere dönüştürülmesinde kullanılan güneş ışınları, klorofiller tarafından absorbe edilmektedir. Bitkilerde gerçekleşen fotosentez gibi hayati bir olayın devamlılığı için kritik derecede önemli olan klorofil, bezin zincirinde yer alan tüm canlılar açısından büyük önem taşımaktadır.

Klorofilin moleküler yapısı incelendiğinde; merkezde yer alan bir Magnezyum(Mg) atomu çevresindeki 4 adet pirol halkası görülür. Tetra pirol olarak isimlendirilen klorofilin bu yapısı, Magnezyum porfirin olarak da tanımlanmaktadır. A, b, c, d ve f olmak üzere bitkilerde toplam 5 çeşit klorofil oluşumu bulunmaktadır. Bu beş çeşit klorofil birbirinden farklı özelliklere sahip olsa da, moleküler yapı itibarıyla birbirlerine büyük benzerlik göstermektedir. Genel olarak tüm damarlı yeşil bitkilerde a ve b klorofilleri, 1/3 oranında bulunmaktadır. C, d ve f klorofilleri yeşil yapraklı bitkilerin neredeyse tamamında bulunsa da, bu klorofil çeşitlerinin oranı a ve b klorofillere göre çok daha azdır.

Yeşil yapraklı bitkilerde en çok bulunan a ve b tip klorofilin temel farkı, molekül yapılarındaki 2. pirol halkasındaki 3. Karbon(C) atomunun bağlanma biçimidir. Karbon atomunun bu iki klorofil çeşidinde farklı şekilde bağlanması, bitkinin ışığı farklı şekillerde absorbe etmesine imkan sağlar. Bakteriler dışındaki tüm yeşil yapraklı bitkilerde bulunan klorofil a, bu özelliği ile en çok rastlanılan klorofil çeşitleri arasındadır. Ayrıca b tip klorofil tüm yüksek bitkiler de ve ilave olarak yeşil yosunlarda bulunur. Kırmızı yosun olarak bilinen deniz bitkilerindeyse klorofil d, kahverengi yosunlarda klorofil c bulunmaktadır. Klorofil a’nın kimyasal formülü “C55H72O5N4Mg” olarak ifade edilirken, klorofil b’nin formülü de “C55H70O6N4Mg” olarak tanımlanır. Klorofil türleri bitkilerde farklı işlevler üstlendiğinden uzun süre boyunca biyologların incelemelerine maruz kalmıştır. Kimyasal yapıları bakımından oldukça kompleks bir yapıya sahip olan klorofillerin dünya üzerindeki canlılığa katkısı ise vazgeçilemez derecede önemlidir.

 

Bir Cevap Yazın