Kazım Karabekir kimdir?
İstiklal Savaşımızın önde gelen kahramanlarından Kazım Karabekir 1882 yılında, İstanbul’da doğdu. İlk adı Musa Kazım olan Kazım Karabekir Paşa’nın babası, Karaman’a bağlı Kazım Karabekir ilçesi eşrafından, Mehmet Emin Paşa’dır.
İlköğrenimini İstanbul, Van, Harput ve Mekke’de tamamlayan Kazım Karabekir daha sonra, 1896 yılında İstanbul Fatih Askeri Rüştiyesi’ni, 1899 yılında Kuleli Askeri İdadisi’ni, 1902 yılında Harbiye Mektebi’ni ve 1905 yılında Erkân-ı Harbiye Mektebi’ni bitirerek yüzbaşı rütbesini alıp orduya katıldı. İki yıllık kıta stajını Manastır’da yapan Kazım Karabekir İttihat ve Terakki’nin Manastır örgütünün kurulmasına katıldı. 1907 yılında kolağası (önyüzbaşı) rütbesi alan Karabekir Paşa, İstanbul Harbiye Mektebi, tabiye öğretmen vekilliğine atandı. İttihat ve Terakki İstanbul örgütünün kurulmasında bizzat görev aldı. 1908 yılında ilan edilen II. Meşrutiyet’ten sonra Edirne’de II. Ordu 3. Fırka (tümen) erkân-ı harfliğine atandı.
Kazım Karabekir Osmanlı İmparatorluğunun değişik bölgelerinde görev yaptıktan sonra Çanakkale Muharebelerine katıldı. Buradaki gösterdiği başarılarından dolayı albaylığa yükseldi. 1916 yılında Kutü’l-Amare’yi kuşatmış olan 18. Kolordu komutanlığına getirildi ve burayı aldıktan sonra Irak’ta İngilizler kuvvetleri ile çarpıştı. 1917 yılında Diyarbakır’daki 2. Kolordu komutanlığına getirildi ve Van, Bitlis, Elazığ cephelerindeki II. Ordu komutanlığına vekâlet etti.
Kazım Paşa, Kolordusu ile 1918 yılının Şubat ayında Erzincan ve Erzurum’u, Rus askerleriyle takviye edilmiş olan Ermeni ordusundan kurtardı. Sarıkamış’taki kolordumuzla birlikle, Kars ve Gümrü’yü yeniden aldı. Bu başarısı karşılığında 1918 yılının Temmuz ayında Mirlivalığa (Tümgeneral) yükseldi. Kazım Paşa Ermeni ordusunu dağıttıktan sonra, İran Azerbaycanı’nı aldı ve burada İngilizleri mağlup etti. Mütareke yapılıncaya kadar, İran Azerbaycanı ve Ermenistan topraklarının bir kısmını hakimiyeti altına aldı.
30 Ekim 1918 tarihinde Mondros Mütarekesi imzalanınca, İstanbul’ a çağırılan Kazım Karabekir Paşa, Mondros Mütarekesi sırasında sadrazam olan Ahmed İzzet Paşa’nın erkân-ı harbiye-i umumiye reisliği (genelkurmay başkanlığı) önerisini kabul etmeyerek Anadolu’da görev almak istedi. İstanbul’da görev almanın vatanın ve milletin yok edilmesine seyirci kalmak olduğunu söyledi ve Atatürk’le anlaşarak Doğuda görev istedi. 1919 yılında Erzurum’daki Şark Cephesi Komutanlığına atandı.
Kurtuluş Savaşı’nı başlatmak için Anadolu’ya gelen Mustafa Kemal Atatürk’e en büyük destek, Kazım Karabekir Paşa’dan geldi. “Bütün kolordumla sizin emrinizdeyim. Bütün emirleriniz, yine eskisi gibi, harfiyen ve derhal yerine getirilecektir.” diyerek bir vatanseverlik örneği sergiledi.
TBMM tarafından kendisine verilen bazı yerlerin kurtarılması görevini başarıyla yerine getiren Kazım Karabekir, Ermeni ordusunu mağlup ederek Kars, Ardahan ve Artvin’i, tekrar aldı. Gümrü ve Kars Anlaşmaları, Onun başkanlığında imzalandı. Bu başarılarından sonra “Şark Fatihi” olarak anıldı.
Kazım Karabekir, Kurtuluş Savaşımızın her kademesinde görev alan Milli Mücadele Komutanlarımızın ileri gelenlerinden biridir. Kendisine verilen her görevi büyük bir başarıyla yerine getirdi, Atatürk’le yan yana ve onunla birlikte oldu.
İstiklal Savaşı’nın bitmesinden sonra, 1923’te İstanbul milletvekili oldu. 1924 yılında TBMM’deki Dörtler Grubu’nu destekledi. Ardından askerlikten ayrılarak Halk Fırkası’ndan istifa etti.1924 yılında cumhuriyet tarihinin ikinci partisi olan Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası’nı kurdu ve başkan seçildi. Bir süre sonra. Atatürk’e İzmir’de suikast düzenleyenler arasına adı karıştırılan Kazım Karabekir İstiklal Mahkemesi’nde yargılandı ve suçsuz bulundu. Adının, böyle bir talihsiz olaya karıştırılmasına çok üzülen Kazım Karabekir siyasetten çekilmiştir. 1938 yılında İstanbul Milletvekili seçilmiş, 1946 yılında ise Meclis Başkanlığına getirilmiştir. 26 Ocak 1948 tarihinde Ankara’da vefat etmiştir.
Bazı Eserleri:
1- İtalyan-Habeş (1935),
2- İngiltere İtalya ve Habeş Harbi (1935),
3- Cihan Harbine Neden Girdik, Nasıl Girdik Nasıl İdare Ettik (1937),
4- Ülkümüz Kuvvetli Bir Türkiye’dir (1947),
5- İstiklal Harbimiz (1959), Çocuk Davamız (1965),
6- istiklal Harbimizde Enver Paşa ve İttihat ve Terakki Erkanı (1967).
7- ittihat ve Terakki Cemiyeti (1896-1909),
8- Neden Kuruldu, Nasıl Kuruldu, Nasıl İdare Olundu (1982)’dur.
Ayrıca basılmamış 34 eseri bulunmaktadır.