Kağıt para nasıl yapılır?

Tarihsel süreç içerisinde parayı bulanlarında Lidyalılar olup olmadığı tartışıla dursun, günümüzde dünyanın para ile döndüğü ve dünya üzerindeki birçok insanın “para için yaşadığı” bir gerçektir. Hayallere ulaşmak için bir araç olmaktan çıkıp “amacın kendisi” haline dönüşen para, Antik Çağ’da bakır veya altın gibi değerli madenlere basılmaktaydı. Ancak insanoğlu kısa süre içerisinde parayı daha da fazla kullanmaya ve şüphesiz biriktirmeye başlayınca değerli madenlerin para için kullanılması büyük bir maliyet getirdi ve insanların aklına parayı kağıda basma fikri geldi.

Günümüzde tüm dünya ülkeleri kağıt para basmakta ve basılan bu paraların orijinal olması için büyük bir emek harcanmaktadır. Paranın kağıttan imal edilmesiyle birlikte ortaya çıkan “kalpazanlık” mesleği, ülke ekonomilerinin kendini korumak için kağıt paraları özel yolarla üretmesine neden olmuştur. Çoğu insanın düşündüğünün aksine kağıt paralar normal kağıttan değil, özel bir pamuk ve keten karışımından üretilir. Pamuk, keten ve diğer bazı “özel” kimyasalın karışmasıyla elde edilen para kağıdı, her insanın eline aldığında hissettiği ve bu histen büyük keyif aldığı özel bir yapıya sahiptir.

Kağıt paraların üzerine basılan çeşitli figürler, ilk olarak krom kaplanan plastik plakalar üzerinde bilgisayar teknolojisiyle desteklenen lazerler tarafından son derece hassas bir şekilde işlenir. Daha sonra kağıdın basılmasını sağlayacak kalıplar haline dönüşen bu plakalar, paranın taklit edilebilmesini zorlaştıracak birçok detay barındırır. Paranın taklit edilememesi için ayrıca kağıdın üretim aşamasında da her darphanenin kendine has olarak geliştirdiği bir takım gizli tutulan işlemler vardır. Pamuk ve ketenden elde edilen kağıdın içerisine farklı renklerde sentetik parçacıklar konularak her paranın kendine has bir dokusu olması sağlanır.

Organik pamuğun dev kazanlarda su ile işlenmesinin ardından dev bıçaklar yardımıyla pamuk oldukça küçük parçacıklar halinde kesilir. Daha sonra çeşitli sıkıştırma ve pişirme işlemlerinden sonra saf pamuk içeren bir hamur oluşturulur ve bu pamuk hamuru keten ile karıştırılır. Benzer bir takım işlemlerin ardından birbiri ile karışarak oldukça sert bir hamur haline dönüşen pamuk ve keten, üretim bandında inceltilerek para kağıdı haline getirilir. Ancak para kağıdının üretimi burada bitmez ve baskı aşamasından önce kağıdın üzerine bir takım özel boyalar ile çeşitli simgeler yerleştirilir. Son olarak para kağıdının içerisine yaklaşık olarak 1 milimetre kalındığında şeritler yerleştirilir ve hazır hale gelen para kağıdının üzerine dijital baskı makineleri tarafından ilgili figürler basılır.