Çocuklar ne zaman psikoloğa götürülmelidir?
Çocukların gelişimini ve davranışlarını doğumdan başlayıp ergenliğe kadar inceleyen bir psikoloji dalı olan çocuk psikolojisi, çocuğun sadece fiziksel gelişimiyle değil, aynı zamanda duygusal ve sosyal gelişimiyle, bilişsel gelişimini inceleme altına alır. Son yıllarda çocuk psikolojisi aileler tarafından önemsenmiş olsa da, çocukları psikoloğa götürmek hala tabu olma özelliğini korur. Çocuklarda oluşan sorunlarda anne babalar psikoloğa gitmek için düşünür, bu sorunu farklı yollardan çözmek için kendileri uğraşırlar. En son aşamada son çare olarak psikoloğa giderler. Ancak bu aşamaya kadar sorun ilerlediği için, çözümü daha zor hale gelir. Çocukları eğitimi için ayrılan hatırı sayılır bütçe dikkate alınırsa, ailelerin çocuk psikolojisi için yeterince yatırım yapmadığı belli olur. Çocuklar için yapılması gereken en büyük yatırım, yaşamın ilk altı yılında gerçekleşmelidir. Bu dönem çocukların % 75 inde kişilik gelişimi tamamlanır. Bu süreden sonra çocuklara daha iyi koşullar sunmak mümkündür. Ancak çocukların daha sağlıklı ve mutlu olmasını, sosyal olmasını, daha zeki ve kendini geliştirmiş olan bir insan olmasını sağlamanız daha zor olur.
Çocuklarda hangi durumlarda psikoloğa gidilmelidir?
Gelişim kontrolü için: Çocukların psikoloğa götürülmesi için bir sorun yaşanmasını, hastalanmasını ya da davranış bozukluğu sergilemesinin beklenmemesi gerekir. Çocuklar 0-6 yaş döneminde gelişim kontrolü için düzenli aralıklarla psikoloğa götürülmelidir. Psikoloğun onayıyla bu seanslarda anne ve baba, bakıcılar ve aile büyükleri bulunabilir. Bu seanslar sırasında çocuğun yaşına göre normal bir gelişim gösterip göstermediği belirlenir. Gelişim fiziksel olarak, dil, hareket, zekâ gelişimi, sosyal ve duygusal yönden değerlendirilir. Gelişim alanlarında geriden gelenler öğrenilerek, bunların desteklenmesi için çalışılır. Bunun için bazı egzersizler, oyuncak ve değişik oyunlar tavsiye edilir. Çocukta konuşma sorunu olduğu zaman aileler tarafından bu 18. ayda öğrenilirken, psikolog tarafından 8.-10. aylarda sorun belirlenebilir. Bununla birlikte daha önce dil gelişimi için destekleyici egzersizlere başlanır. Çocuğun zayıf ve güçlü yönleri bu sayede belirlenebilir. Çocuklarla sağlıklı bir iletişim kurma yolları öğrenilebilir. Aileler ise farkına varmadan yaptıkları hataları öğrenme şansı bulurlar. Çocuklara her şeyi doğru bir yöntemle öğretmeyi öğrenebilirsiniz. Çocukları bir spor dalına, sanata ya da ilgi duyabileceği başka bir alana bilinçli olarak yönlendirme olanağınız olabilir. Çocukların gelişim kontrollerine başlamak için, 6-8 aylar en uygun zamandır.
Davranış ve uyum bozuklukları ile hastalık ve sakatlıklar: Aileler çocuklarında gelişim bozukluğunda, cinsiyet anomalilerinde ve kromozomal sorunlarda psikoloğa danışabilir. Bunların içinde otizm, down sendromu, konuşma bozukluğu, zeka geriliği ve hiperaktivite gibi sorunlarda destek alınması gerekir. Çocukların bir rahatsızlığı için tıbbi tedavi uygulandığında, psikolog tarafından destek tedavisi verilebilir. Kaza ya da doğuştan sakatlıklarda, tıbbi tedaviyle beraber psikolojik destek alınması tedavinin başarısını sağlayabilir. Davranış bozuklukları ve uyum sorunlarında sadece psikolojik tedavi yeterli gelir. Bu sorunlar çocuklar arasında yaygın olduğundan, aileler bunu bir sorun olarak algılamaz. Ancak bu sorunların giderek büyümesi çözümü daha zor hale getirebilir. Bu sorunların arasında gece korkularının olması, tırnak yeme, altını ıslatma, saldırganlık, öfke, kaygı bozukluğu, tikler, yalan söylemek, kardeş kıskançlığı, inatçılık ve içe kapanıklık gibi sorunlar vardır.
Aile ile ilgili problemler ve yaşam değişimleri: Aile bireylerinden birinin ölümü, boşanmak, şehir değişikliği, bakıcı değişimi, okula başlamak, kardeş doğumu gibi sebepler çocuklarda duygusal sorunların yaşanmasına sebep olabilir. Çocuklarda bundan olumsuz etkilenirler. Bu sorunlardan önce psikoloğa danışıp, çocukların bunlardan daha az etkilenmesi sağlanmalıdır.
Psikolojiyle ilgili sorulara yanıt: Çocukların psikolojisine zarar vermeden aileler kolay sorunlarda bile psikolog desteği alabilir. Bu sorunların önerilerle giderilmesi varken, sağlıksız yöntemler kullanıldığında çocuklarda uyum ve duygusal sorunlar oluşabilir. Bu sorunların daha sonra ergenlik dönemindeki sorunlara zemin hazırladığı unutulmamalı ve çözülmelidir.