Köylere hizmet götürme birliği nedir?
Ülkemizde kalkınmanın belirli bir plan çerçevesinde yürütülmesi ancak 1960 yılında kurulmuş olan Devlet Planlama Teşkilatı’nın kurulmasıyla mümkün olmuştur. Nitekim 1963 yılından itibaren beşer yıllık dilimler halinde hazırlanan kalkınma planları ile ülkenin kalkınmasına dair çalışmalar hazırlanıp yürütülmüştür. İlk beş yılanda toplum kalkınması köy kalkınması olarak düşünülüp planlanmıştır. Kalkınmanın öncelikle köyden başlaması gerektiği bazı uzmanlarca o dönemde ifade ediliyordu.
Ekonomik ve sosyal alanda kalkınma sadece insanın kalkınması ile mümkün olmaktadır. İnsanın eğitimi, uzmanlaşması, bilgi ve düşüncelerinin artması en önemli aşamadır. Ondan sonra ekonomik kalkınma faaliyetleri ve teknolojinin gelişine ayak uydurma gelmektedir. Gerçekten de teknolojik gelişmelere uygun bazı araç ve gereçlerin kullanılması bile o toplumdaki insanların eğitilmesi ile mümkün olmaktadır.
Bir mahallede hayatını sürdüren insanların ihtiyaçlarını belirlemek ve önem derecesine göre planlayarak çözmeye çalışmak, o bölge insanları için çok daha sağlıklı bir durum olur. Bunun için insanların çok daha iyi tanıyan, ihtiyaçlarını iyi bilen kişilerin devreye girmesi gerekmektedir. Dengeli ve hızlı kalkınmanın gerçekleştirme çabalarına ağırlık vermiştir.
Kalkınmanın temelinde, dernek, birlik ve kooperatifler bulunmaktadır. Ülkemizde toplum kalkınmasını köylerden başlatmak düşüncesi ile ilk olarak kooperatiflerden faydalanılmasının daha yararlı olacağı düşünülmüştür. Kırsal yerlerde hayatını sürdüren insanlara kooperatifleşme konusunda yeterli eğitimin verilememiş olması ve toplumsal yapımızdan kaynaklanan sebepler ile kırsal yerlerde kooperatifleşme için gerekli olan liderler ortaya çıkmadığından dolayı kooperatifleşme çalışmaları toplum kalkınmasını sağlama konusunda oldukça yetersiz kalmıştır. Toplum kalkınmasında kooperatiflerin hedeflenen başarıyı gösterememeleri nedeni ile köy birlikleri aracılığı ile toplum kalkınmasını gerçekleştirme çabalarına önem verilmiştir.
Köy birliklerinin başkanı olan mülki idare amirleri yeterli eğitim düzeyine sahip olup merkezi yönetimin taşrada bulunan temsilcileri olma sebebi ile liderlik özelliğine sahiptirler.
2006 yılının hemen başında Yüksek Planlama Kurulunun kabul etmiş olduğu Ulusal Kırsal Kalkınma Stratejisi Belgesi, kırsal ekonominin geliştirilmesi ve kırsal alanda yaşam kalitesinin yükseltilmesi amacı ile, kırsal ekonominin Pazar ile entegrasyonuna yönelik alt yapının geliştirilmesi, işletmelerin ve kırsal nüfusun hizmetlere erişiminin daha kolaylaştırılmasına, kırsal alan ve yerleşmelerin, yaşanabilir, sağlıklı, sürdürülebilir iş ve yaşama ortamı olarak güçlendirilmesine değinilmiştir. Bunun için fiziki alt yapının iyileştirilmesi ve sunulacak hizmetlerin etkinliğinin artırılmasının önemi ifade edilmektedir.
İlçelerde, tarım ürünlerinin pazarlaması haricinde olmak üzere, su, yol, kanalizasyon ve diğer alt yapı tesisleri ile köylere ait diğer hizmetlerin yerine getirilmesine yardımcı olmak, bizzat yapmak, yaptırmak ve kırsal alandaki kalkınmayı sağlamak üzere, bütün köylerin katılımı ile o ilçenin adını taşıyan, köylere hizmet götürme birlikleri kurulabilmektedir. Bakanlar Kurulu bu konuda izin vermeye yetkili organdır. Bu birliklerin başkanı merkez ilçelerde vali veya onun tarafından görevlendirilen vali yardımcı iken diğer ilçelerde ise kaymakamdır. Köylere hizmet götürme birliğinin meclisi , birlik başkanının başkanlığında , bu birliğe üye olan köylerin muhtarları ve o ilçenin seçilen il genel meclisi üyelerinden müteşekkildir.Köylere hizmet götürme birliğinin encümeni, birlik başkanının başkanlığında, meclisin kendi üyeleri arasından gizli oy ile seçeceği iki il genel meclisi üyesi ve iki köy muhtarı olmak üzere beş kişiden oluşmaktadır.
Köylere hizmet götürme birlikleri hizmet akdiyle personel istihdam edebilirler. Vali ve kaymakamlar birliğin hizmetlerini yürütmek üzere diğer kamu kurum ve kuruluşlarından personel alabilirler.