İlk Osmanlı padişahı kimdir?
İlk Osmanlı padişahı olan Osman Bey Osmanlı devletinin kurucusudur. 1258 tarihinde Söğüt’te dünyaya gelmiş olan Osman Gazi, Ertuğrul Gazi’yle Hayme Hatun’un çocuğudur. 1281 yılında daha 23 yaşındayken Söğüt’te Kayı boyu yönetimine geçmiştir. Aşiretin önemli kişilerinden olan Ömer Bey’in kızı Mal Hatun’la evlenmiş ve kendisinden sonra Osmanlıların başına geçecek oğlu Orhan Gazi dünyaya gelmiştir. Daha sonra evlendiği Ahi şeyhlerinden Edebali’nin kızı olan Bala Hatun’dan ise Alaeddin adlı oğlu olmuştur. Osman Gazi’nin yaşamının ilk yıllarına ait güvenilir kayıtlar yoktur. Babası Ertuğrul Gazi Söğüt ovasıyla Domaniç yaylasında yaşayan Oğuz Türklerinin Bozok boyu Kayı kolundan gelmiş olan büyük bir obaya başkanlık etmiştir. 1283 yılında babasının ölmesi üzerine, Osman Gazi Anadolu Selçuklu Devleti’nin uçbeyi olmuş.
Osman Gazi ve Bizans’la yapılan mücadele sonucunda genişleme çabaları
Osman Gazi’nin Kayı boyunun başına geçmesiyle yaptığı ilk iş Türkmen boylarını toplamak olmuştur. Tarihte ilk Osmanlı savaşı olarak bilinen Ermeni Beli savaşını 1284 yılında Bursa’nın İnegöl ilçesine 10 km uzaklıkta bulunan Hamzabey köyünde yapmıştır. Bu savaşta kardeşin oğlu Baykoca şehit düşmüştür. Bundan bir yıl sonra Osmanlı tarihindeki ilk kale fethiyle Kulaca Hisarını almıştır. Büyük bir uç beyi olduktan sonra, kargaşa, isyan ve taht kavgalarının içinde olan Bizans’ın üzerinde çalışmalar yapmış olan Osman Gazi, toprakları genişletmek için hazırlıklara başlamıştır. Selçuklu Sultanı 3. Alâeddin Keykubat Eskişehir ve İnönü bölgelerini Osman Gazi’ye vermiş. 1291 senesinde İnegöl Tekfuruyla savaşarak Karacahisar’ı alarak, Sakarya’ya akınlar düzenlemiş. Amcası olan Dündar Bey’i Bizans Tekfurları ile ilişki içinde olduğundan, 1298 senesinde öldürmüş.
Bilecik, Karacahisar, İnegöl, Yenişehir ve Yarhisar’ı Osmanlı topraklarına katıp, 1288 yılında beyliğin başkentini de Bilecik’e taşımış. Tarihçilere göre Osmanlı İmparatorluğunun kuruluşu olarak kabul edilen 1299 yılında büyük uçbeyi olmuş. Bizans’la yapılan ilk savaş Koyunhisar Savaşı’nı kazanan Osman Gazi, Osmanlı Beyliğinin adını ve kendisini tüm Anadolu’ya duyurmuştur. Bazı tarihçiler bu nedenle Osmanlı İmparatorluğunun kuruluş zamanını 1299 yılı yerine 27 Temmuz 1302 Koyunhisar Savaşı’nın kazanıldığı tarihi kabul eder. Bu savaş Anadolu’dan Osman Bey’in yanında savaşmak üzere yapılan ve ilerlemeyi sağlayan göçlerin yapılması sonucunu da doğurmuş.
Bundan sonra Osman Bey’in yaptığı fetihler hızla devam etmiş. 1303 yılında İznik kuşatılmış ve Marmaracık Kalesi fethedilmiş. 1306 yılında Dinboz Savaşı’yla Kete, Kestel ve Ulubad kaleleri alınmış, Osmanlıların tarihindeki ilk askeri antlaşma imzalanmıştır. 1308 yılında Karahisar’ın fethedilmesi, bölgenin ticari ve sosyal merkezi olan İznik’in kuşatılması yaşanmış. Bu sayede Bizans’ın ticari yolları kontrol altına alınmıştır. Bu arada zordaki Bizans halkı ve valilerinden Harmankaya valisi Köse Mihal gibi kalesiyle beraber Osmanlılara katılıp, Müslüman olanlar olmuş. Mihal’in desteği ile Mekece, Akhisar ve Lefke alınmış ve 1315 yılında Bursa kuşatılmıştır. 1317 ysenesinde Ebesuyu, Karatekin, Kapucuk, Keresteci ve Tuzpazarı kaleleri fethedilmiş, Kocaeli ve Akçakoca bölgeleri Osmanlı topraklarına katılmış.
Osman Gazi’nin ölümü
Yaşamının son döneminde gut hastalığı yüzünden sağlığı bozulan Osman Bey, 1320 yılında beyliğin idaresini Orhan Gazi’ye bırakmıştır. Orhan Gazi babasının sağlığında 1321 yılında Gemlik ve Mudanya’yı almış, 1323 yılında Ayanköy ve Akyazı’yı, 1324 yılında Karacabey ile Karamürsel’i, 1325 yılında ise Orhaneli’ni Osmanlı topraklarına katmıştır.
1326 senesinde Söğüt’te ölmüş olan Osman Gazi tarihçilere göre önce Söğüt’te defnedilmiştir. Daha sonra Bursa’nın fethiyle beraber buraya türbesi yapılmıştır. Babasından almış olduğu 5000 km2 olan toprakları, 16000 km2 çıkaran Osman Gazi döneminde ilk Osmanlı parası olan bakırdan “akçe” basılmıştır. Geleneklerine uygun olarak beyliğe katmış olduğu yerleri oğluna, kardeşine ve silah arkadaşları arasında bölüştüren Osman Gazi, ülkenin sınırlarının korunmasını ve genişletilmesini planlamış. Yaptığı fetihlerin dışında, buraların idaresi için gerekli teşkilatların kurulmasına öncülük eden Osman Gazi, bu dönemde ilk kez vergi almıştır. Selçuklulardan kalan tımar yöntemini, bu dönemde de devam ettirmiştir. Osman Gazi tarihte her zaman adaletli bir devlet adamı olarak bilinmiştir.