Buda kimdir?

Günümüzde dünya üzerinde yaklaşık olarak “500 milyon” insanın mensup olduğu din olan Budizm’in kurucusu olarak kabul edilen Buda; Sidarta Gotama, Gotama Buda, Buddha ve Siddhatta Gotama gibi farklı isimlerle de anılan ruhani bir kişiliktir. Doğumdan itibaren sahip olduğu asıl adı Sidarta Gotama olmasına karşın Buda hem kendi hem de kendi öğretilerine takip eden bir manada kendisine “inanan” kişilere için de “Buda” ifadesini kullanmıştır. Hint Avrupa Dil Ailesine dahil Hint-İran dil koluna ait bir dil olan Sanskritçe “uyanmak, bilinçli hale gelmek ve idrak etmek” manasına gelen budh fiilinin geçmiş zaman kipi almış hali olan Buddha kelimesi; uyanmış veya bilinçlenmiş kişi manasına gelir. Popüler Hollywood filmleriyle diğer kültürlerde de tanınan bir Budizm ifadesi olan “Nirvana’ya ulaşmak”, Buda tarafından dünya işlerinden soyutlanma hali için kullanılan bir tabirdir. Zira Buda’nın kendini dünya hayatına ait olan tüm “şeylerden” arındırmış bir kişi olduğuna inanılmaktadır. Budizm inancının kurucusu olarak kabul edilen Buda’nın kendini dünyaya ait olan tüm olgulardan soyutlayarak yani Nirvana’ya ulaşarak, yeniden doğuş döngüsünün de dışına çıktığı kabul edilmektedir.

Tarih sürecinde önemli bir yer edinmiş ve düşünceleri ile kitleleri etkilemiş bir şahsiyet olan Buda’nın ne zaman doğduğu kesin olarak bilinmemektedir. Ancak yine de genel olarak Buda’nın M.Ö. 563 yılında doğduğu kabul edilmiştir. Buda ile ilgili anlatılan hikayelerin bir çoğu Hint efsanelerine dayanmaktadır. 29 yaşında dünya hayatının gerçek amacını anladığı söylenen Buda’nın bu süreçte insanların “önceki hayatları” ve şuanda yaptıklarının hiçbir amaca hizmet etmediğini fark ettiği kabul edilir. Buda’nın doğum tarihine dair farklı düşünceler de bulunmakta ve araştırmalar 100 yıl kadar ileri bir tarihte doğmuş dahi olabilmesinin söz konusu olduğunu ortaya çıkarmıştır. Doğum yerine dair de sadece rivayetler bulunmaktadır ve kesin bir biçimde nerede doğduğu bilinmemektedir.

Rivayetler Buda’nın günümüzde Nepal olan bölgedeki Lumbini kasabasında dünyaya geldiği yönündedir. Şakya kabilesinin kralı olan babası, Buda’nın soylu bir ortamda yetiştirilmiş olduğunun söylenmesine neden olmuştur. Buda’nın annesinin isminin Maya, babasınınkinin ise Suddhodana olduğu söylenmektedir. Buda2nın doğum ismi olan “Siddharta” ise Sanskritçede “amacına ulaşan kişi” manasında gelir. Rivayetlere göre Buda oldukça zengin bir saray ortamında, dilediği her şeye sahip olabilecek imkanlarda büyümüştür. Buda’nın bir Hint tanrısı olan “Brahma”ya insanlığı acıtan kurtaracağına dair bir söz verdiğine inanılır. Bu uğurda yaşamını adayacağına ve dünya üzerindeki tüm insanların acı çekmemesi için çalışacağına dair söz verdiği kabul edilen Buda’nın 29 yaşından sonra bu uğurda yaşadığına inanılır.