Yavuz Sultan Selim kimdir?

yavuz sultan selim

Osmanlı padişahlarının dokuzuncusu olan Yavuz Sultan Selim diğer bir tabir ile Birinci Selim, geniş omuzlu yuvarlak başlı, kalın bıyıklı, uzun boylu ve yiğit bir padişah idi. Çok iyi bir eğitim alan Yavuz Sultan Selim gayet cesur bir padişah olmakla beraber fıtraten sert tabiatlı bir özelliğe sahipti. Babası tahta geçtikten sonra Sultan Selim’i hem askeri noktada hem de devlet idaresini öğrenebilmesi ve ciddi bir eğitim alabilmesi için Trabzon sancağına vali olarak tayin etmiştir.

Şehzade Selim, Trabzon’da valiliği döneminde yaptığı devlet işlerinin yanında dönemin büyük âlimlerinden olan Mevlâna Abdülhalim efendiden sohbetlerine katılarak dersler alır. Trabzon’da valilik yaptığı dönemde Trabzon halkına rahat vermeyen gürcüler üzerine üç sefer düzenlemiştir. En önemli seferlerinden biri olan Kütayiş seferinde Kars, Erzurum ve Artvin şehirlerinin yanında daha birçok yerleri de feth ederek Osmanlı topraklarına katmıştır. Bu fetihler neticesinde buralarda yaşayan gürcüler müslüman olmuşlardır.

Yavuz Sultan Selim en önemli özelliklerinden birkaçını söylersek çok güzel ata binmesi, güreşmeyi sevmesi, ok atmakta ve yay kullanmada usta olması, bunlarla beraber çok ince bir ruha sahip, mütevazi bir kişiliği olan bir padişah idi. Aynı zamanda tek çeşit yemek yer ve ağaçtan tabak kullanırdı.

Babasından tahtı devr aldığında Osmanlı toprakları sınırı 2.375.000 km2 iken saltanatı döneminde yan sekiz yıl bulundu dönemde 2 buçuk kat büyümüştü. Vefat ettiğinde Osmanlı imparatorluk topraklarını Avrupa tarafında 1.702.000 km2’ye, Asya’da ise1.905.000 km2’ye Afrika topraklarında ise 2.905.000 km2  olmak üzere toplam 6.557.000 km2’ye çıkarmıştır.

Padişahlığı döneminde Anadolu topraklarında birliği sağlamış ve Memlükler devletine son vererek halifelik abbasilerden Osmanlı hanedanına geçerek ilk halifelerden olmuştur. Böylece 74. İslam halifesi olmuştur.

Yavuz Sultan Selim tahta çıkma hadisesi ise, 1512 tarihinde babası ikinci Bayezıt doğudan gelen Safevi devleti hükümdarı olan Şah İsmail tehlikesine karşı herhangi bir önlem anlamamasından dolayı  ayaklanarak yeniçeri ve vezirlerin de yardımıyla babasını tahttan indirerek kendisi geçmiştir. Tarihteki bu olay gösteriyor ki devlet idaresinde tahta önemli bir şekilde yeniçerilerin etkisi olduğunu göstermektedir. Sultân Selim 1520 tarihinde yakalandığı şarbon hastalığına bağlı olan şirpençe adındaki bir çıban hastalığına yakalanarak bu çıban yüzünden genç yaşında yani 49 yaşında iken vefat etmiştir.

Yavuz Sultan Selim yaptığı önemli icatlardan birisi yeniçeri ağalığında ıslahat yapılmasıdır.  Tarihte önemli bir savaş olan Çaldıran savaşı öncesi fethettiği bazı yerlerde yeniçerilerin yağma yapması ve itaatsizlik gösterdiklerinden dolayı, bu işlerin sorumlularının kimler olduğunu tespit eder ve idam ettirir. Bundan sonra yeniçeri ağlarının seçilmesinde önemli değişiklikler yaparak saray tarafından seçilmesi ile önemli bir ıslahat yaparak saraya bağlar.  Diğer bir askeri bir ıslahat da Haliç Tersanesi’nin genişletilmesidir. Venediklilere ve İspanya’ya karşı güçlü bir donanmaya sahip olabilmek için Haliç Tersanesi günün şartlarına uygun bir halde genişletilerek Osmanlı donanmasını güçlendirilmesi sağlanmıştır.

Tarihte önemli olaylardan biri olan şah ismaile karşı Yavuz Sultan Selim, Çaldıran’da kazandığı zaferdir. Bu zaferle Güneydoğu Anadolu bölgesinde meydana gelebilecek şii tehlikesini ve İran kültürünün hakimiyetini ortadan kaldırmıştır. Çaldıran meydan muharebesi’nden sonra burada yaşayan halkın büyük bir çoğunluğu sünni olarak Osmanlı sultanının tarafını tutmuş ve böylece bu bölgedeki birçok şehir Osmanlı Devletine katılmıştır.

Yavuz Sultan Selim dönemindeki diğer önemli bir hadise ise halifeliğin Memlükler Osmanlılara geçmesidir. 24 ağustos 1516 tarihinde meydana gelen Mercidabık savaşında Memlüklü sultanının yenilmesiyle Halep’i  ele geçirir.  Bundan sonra Yavuz Sultan Selim herhangi bir mücadele ile karşılaşmadan Şam ile birlikte diğer şehirleri Osmanlı topraklarına katmıştır. Daha sonra Ridaniye savaşı ile Kahire ve Mısır’ı ele geçirilir ve Memlükler devletine son verilmiş olur.

Çok bereketli bir hatay geçiren  Yavuz Sultan Selim tarihçilerin tespitlere göre 8 gibi bir padişah yaptığı kısa bir zaman diliminde 80 yıllık iş yaptığı belirtilmektedir. Hayatının son anlarında yasini şerif okumakta idi. Onun yerine geçen Kanuni Sultan Süleyman babasının cenaze namazını Fatih Camiin de kıldırdıktan sonra Sultan Selim Cami avlusunda yaptırılan türbeye naaşı defnedilmiştir.

Bir Cevap Yazın