Örümcek kuşunun özellikleri nelerdir?
Örümcek kuşu örümcek kuşugiller familyasından olan ötücü kuşlardandır. Tüneyen kuşların içinde en yırtıcı, gösterişli ve cüretli bir yapıya sahiptir. Çalılıkların olduğu ortamda yaşayan kuşlar, avlayacağı hayvanları yüksekten uçarak avlamaktadır. Bunlar başka kuşların seslerini bile taklit edebilirler. Hava yağmurlu olduğu zaman daha az öten, fakat kuru havalarda daha hareketli olan bir kuş türüdür. Bu kuş türleri daha çok Eski Dünya’ya özgü canlılardan biridir. Özellikle Afrika’daki tropik alanlarda çok fazla sayıda bulunur. Bu türden kuşların üç farklı alt familyası vardır. Bunlar;
- Gerçek örümcek kuşları (Laniinae)
- Çalı örümcek kuşları (Malaconotinae)
- Miğferli örümcek kuşları (Prionopinae)
Bunların arasında olan 9 adet miğferli kuş cinsine ve 39 adet çalı kuşu cinsine sadece Afrika’da rastlanmaktadır. Avustralya’da, Güney ve Orta Amerika’da, Filipinler’in bazı yörelerinde ve Pasifik adalarında hiç görülmeyen kuşlardan birisidir. Diğer bölgelerde ise bazı türleri yayılım gösterir. Kuzey Kutbunun civarında yaşayabilen tek kuş türüdür. Kuşların 73 tane türünden 72 tanesi Doğu yarımkürede oldukça fazla görüldüğünden, kuşların anavatanlarının Eski Dünya olduğu düşünülmektedir. Buzul Çağı birikintilerinin içinde, şimdiki cinslerin fosillerine ait kalıntılar bulunmuştur. Gerçek örümcek kuşu fosillerine, ilk kez Macaristan’da Miosen birikintilerinin arasında rastlanmıştır.
Örümcek kuşu yaşam tarzı ve yapısı nasıldır?
Diğer kuş türlerinden gagasının dibinde olan kıllarla ayrılırlar. Yırtıcılar gibi yaşayan kuşların, burun deliklerinde bir örtü bulunmamaktadır. Üst gagalarının çevresinde keratin bir diş olan kuşların gagaları aşağıya doğru kıvrık şekildedir. Yiyeceklerini depo edip kullanırlar. Bu kuşlar genellikle böcek yeseler de, kurbağa, küçük omurgalılar, kertenkele, kemirgenler ve kendi boyunda olan kuşları da avlayabilir. Kuşların en önemli silahları, yırtıcı kuşların avlanırken kullandığı pençelerin dışında gagalarını kullanmalarıdır. Avlayacakları hayvanları sivri, kıvrık ve çengel gibi olan gagasıyla öldürürler. Avlamış oldukları canlıları ağaç dikenine asmaları çok yaygın şekilde görülür. Bu davranışları yüzünden halk tarafından kasap kuşu olarak anılmaktadır. Bu kuşların boyu 17-25 cm arasında değişir. Başları enli ve iricedir. Uç tarafı kıvrık şeklinde olan çentikli gagası kalıncadır. Yuvarlak ve kısa olan kanatlarının içinde 10 tane ana uçma teleği bulunmaktadır. Kuyruklarının yapısı uzun, uç taraflara doğru daralmış yapıdadır. Ayaklar ve bacakları güçlü olup, ayak tırnakları sivri gelir. En tanınmış olan Kuzey Yarımkürede yaşayan türlerinin renkleri donuktur. Üst kısımları kahverengi ya da gri renkte, alt tarafları ise beyaz renklidir. Kuyruklarının, kanatlarının ve başının üzerinde beyaz ya da siyah lekeler bulunur. Bu bölgede olan kuşlardaki siyah maskeler, Eski Dünya’da yaşamış olan kuşlarda da görülür.
Örümcek kuşlarının beslenmesi nasıldır?
Bu kuşların beslenmesi daha çok yusufçuk, çekirge, cırcır gibi böceklerdir. Pençeleriyle yakalayacakları avlarını gagalarıyla parçalar. Avlarını garip bir şekilde dikenlere takıp, parçalamayı tercih etmektedirler. Bu hareketi sert kabuklu olan canlıları pençeleriyle tutmakta zorlandıkları için yaptıkları düşünülmektedir. Karınlarını doyurduktan sonra kalan parçaları dikenlerin üzerinde bırakırlar.
Örümcek kuşlarının üremesi nasıldır?
Kuşlar kış aylarının sonuna doğru eş seçimlerini yapar. Ağaçların üzerine yerden 1,5 ya da 6 metre yükseklikte gevşek yapıda, fincana benzer yuva kurar. Yuvasını tüy, kıl ve otla döşemeyi tercih eder. Dişiler bahar aylarının başında yumurtaları yuvaya bırakırlar. Yıl içinde genellikle iki defa yumurta yaparlar. Her yumurtlama döneminde 3-6 adet yumurta yapar. Yumurtalar kirli beyaz renkte veya maviden pembeye kadar değişen renklerde olabilir. Üstlerinde kahve ya da gri benekler bulunur. Kuluçkaya bazı zamanlar erkeklerde yatsa da, genellikle dişiler kuluçkaya yatar. Erkekler dişiyi yuvada beslemeyi tercih ederler. Kuluçka süreleri ise 14-16 gün sürmektedir. Daha sonra kuşlar uçma aşamasında yuvadan ayrılır. Üreme döneminde sessizce hazırlıklarını tamamlarlar. Çiftleşmeden sonra, yavrular yuvadan uçunca yine eski yırtıcı hallerine geri dönerler.