Kindi kimdir?
Tam adı Ebu Yusuf b. İshak el-Kindi olan ünlü bilgin, Meşşai ekolünün ilk kurucusu olarak kabul edilmektedir. İslam toplumu içinde ilk Arap filozof unvanı alan el-Kindi, 801’de Küfe şehrinde doğdu. Soylu bir ailenin çocuğudur. Güney Arabistan’ın en büyük kabilelerinden birinin lideri olan dedesi Eş’as, İslam’ı kabul edip Hz. Peygamberin ashabı arasına katılmış ve daha sonraki yıllarda kabilesinin ileri gelenleriyle birlikte Küfe’ye yerleşmiştir. Babası İshak b. Es-Sabbah Abbasi halifeleri Mehdi, Hadi ve Harun Reşit zamanlarında küfe valiliği yapmıştır.
Kindi’nin eğitimiyle ilgilide kaynaklarda fazla bilgiye rastlanılmamıştır. Ancak Kindi’nin Barsa ve Küfe’ de ilk gençlik yıllarını geçirdiği ve ilk tahsil hayatını, okuma-yazma, Kur’an, dil gibi konularda ders aldığı, felsefi ve akli ilimler öğrenmek için Bağdat’a gittiği bilinmektedir. Bilim ve felsefe sahasındaki şöhretinden dolayı Abbasi halifesi Mu’tasım, Kindi’yi saraya davet etmiştir. Onun adına bir kütüphane açmış ve aynı zamanda oğlu Ahmet’in hocalığını kendisine vermiştir. Mütevekkil’in başa geçmesiyle saraydan uzaklaştırılmıştır ve bu dönemde itibarını kaybetmiştir.
El-Kindi, hekim, filozof, matematikçi, fizikçi, astronom, coğrafyacı ve hatta müzikte bir uzman idi. Onun bu alanların tamamına özgün katkılar yapmış olması son derece ilginçtir. Eserlerinden dolayı, Arapların Filozofu olarak bilinmektedir. Felsefe ve bilimin çeşitli dallarında kendini yetiştiren Kindi, felsefe ve bilime birçok önemli katkılar sağlamıştır. İslam âlemine olduğu kadar, eserlerinin İbraniceye ve Latinceye çevrilmesiyle, Batı âlemin de tanınmış ve bir filozof ve bilimci olarak büyük tesiri olmuştur.
Abbasi İmparatorluğunun en görkemli ve en üretken döneminde yaşayarak sonraki nesillere zengin bir külliyat bırakan ünlü filozof Kindi, felsefi ve ilmi anlamda bir okul ve akımında kurucusu olmuştur. Özel olarak yetiştirdiği öğrencilerin en başında kendisi gibi çok yönlü bir filozof olan Ahmed b. Tayip es-Serahsi gelmektedir. Ayrıca Ebu Zeyd el- Belhi, Ebu’l-Hasen El-Amiri ve Ebu Ma’şer El- Belhi diğer önemli öğrencileridir.
Kindi Abbasi halifelerinden Me’mun’un 830 yılında kurduğu beytü’l-hikme adlı tercüme okulunda görev aldıktan sonra ve felsefi eserlerin tercüme ve yorumlamada bulunmasıyla tanınmaya başlanmıştır. Şunu da belirtmek gerekir ki Kindi, yalnızca tercüme yaparak yetinmemiş, kendinden sonra gelen filozofların önünde onları aydınlatan bir ışık olmuş ve konulara İslami bir bakış açısı kazandırmıştır. Kindi, “İlk Felsefe Üzerine” adlı risalesinde en şerefli mesleğin felsefe mesleği olduğunu ifade ederek felsefeyi şöyle tanımlamıştır: “ Felsefe, insanın gücü oranında eşyayı gerçekleri ile bilmesidir çünkü filozofun bilgide amacı gerçeği bulmak, fiilde amacı gerçeği yapmaktadır.”
Kindi, mekanik konusundaki incelemeleriyle dönemin en önemli isimleri arasında yer almıştır. Dönemin önemli bilginleri onun görüşlerine ve fikirlerine başvururlardı. Fen ilimlerinin hemen hepsinde söz sahibi olan Kindi, bu ilimlere birçok yenilikler getirmiştir. Açıların pergelle ölçülmesini ilk defa o başlatan Kindi’dir. Matematiği sadece fiziğe değil, tıbba da tatbik etmiştir. Sıvıların özgül ağırlıklarını hesaplamış ve çekim ve düşme konularıyla alakalı deneyler yapmıştır. Optikle ayrıntılı bir şekilde uğraştı.
Matematikte, sayı sistemi üzerine dört kitap yazmış olan ünlü filozof, modern aritmetiğin büyük bir bölümünün kuruluşunun temelini atmıştır. Arap sayılar sisteminin büyük ölçüde el-Harizmi tarafından geliştirilmiş olduğundan şüphe yoktur, Ancak Kindi de bu konu üzerine önemli çalışmalar yapmıştır. Aynı zamanda, küresel geometriye de katkıda bulunmuştur.
Kimyada, baz metallerin değerli metallere dönüştürülebileceği fikrine karşı çıkan Kindi, kimyasal reaksiyonların elementlerin transformasyonunu meydana getiremeyeceğini iddia etmiştir. Fizikte, geometrik optiğe önemli katkılarda bulunmuş ve bunun üzerine bir kitap yazmıştır. Bu kitap daha sonra Roger Bacon gibi ünlü bilim adamlarına rehberlik etmiş ve ilham kaynağı olmuştur.
Kindi o zaman bilinen bütün ilaçlara uygulanabilecek dozları belirleyen ilk kişi olarak tıp alanında da adını duyurmuştur. Ünlü filozof, hekimler arasında reçete yazmada zorluklara neden olan dozaj üzerine mevcut olan çelişkili görüşleri çözmüştür.
Üretken bir yazar olan Kindi 141 kitap yazmıştır. Kindi’Nin 873 yılında öldüğü tahmin edilmektedir.
El Kindi’nin Eserleri
1- Risale fil Akl
2- Risale fi Mahiyyetin Nevmi ver Rüya.
3- Risale fil Cevahiril Hamse.
4- Risale fil illetis Selci vel Berdi vel Berki ves Savaiki ver Radi vez Zemherir.
5- Risale fiş Şuaat.
6- Risale fi İhtiyaratil Eyyam.
7- De İntellecto Secondum Aristoteles et Platonem.
8- Risale fi İhtilafil Manazır.
9- Fi Marifeti Kuval Edviyetil Murekkebe.