Ekmeleddin İhsanoğlu kimdir?
Ekmeleddin İhsanoğlu 26 Aralık 1943 yılında Kahire’de doğmuştur. Türk bilim profesörü, diplomat, akademisyen ve yazardır. Türk kültürü, İslam dünyası ve Batı dünyasının ilişkileri ile Türk Arap ilişkileri hakkında farklı dillerde çok sayıda eseri bulunmaktadır. Bilim ve eğitim tarihine yaptığı katkılardan ve hizmetlerden ötürü çok sayıda ödüle ve Devlet Üstün Hizmet Madalyasına sahiptir.
2004 ve 2014 yıllarında Birleşmiş Milletlerden sonra ikinci büyük örgüt olan İslam İşbirliği Teşkilatının genel sekreterliğini yürütmüştür.
16 Haziran 2014 tarihinde Cumhuriyet Halk Partisi ve Milliyetçi Hareket Partisi tarafından yapılan görüşmeler sonucunda 2014 Cumhurbaşkanlığı seçimleri için çatı aday olarak gösterilmiştir.
Ekmeleddin İhsanoğlu’nun babası Yozgatlı müderris İhsan Efendi, annesi Rodoslu bir Türk ailesinin kızı olan Seniye Hanım’dır. Babası İhsan Efendi, eğitim için 1924 yılında geldiği Mısır’a yerleşmiş ve 1951 yılında Ayn Şems Üniversitesi Şarkiyat Bölümü Türk Dili ve Edebiyatı Kürsüsü’nü kurmuştur.
Ekmeleddin İhsanoğlu Mısır’da Hıdiviye Lisesi’nden mezun olmuş ve Ayn Şems Üniversitesi Fen Fakültesi’nde yükseköğrenim görmüştür. Öğrenciliğinde Kahire Milli Kütüphanesi’nde Türkçe yazma ve basma kitapların kataloglamasında çalışmıştır. 1966 yılında Fen Fakültesi’nden mezun olmuş ve El Ezher Üniversitesi’nde akademik hayatına başlamıştır. Yüksek lisansında El Ezher Üniversitesi’nde asistanlık ve Ayn Şems Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nde Türk Dili ve Edebiyatı okutmanlığı yapmıştır. Bilim tarihi çalışmalarının yanı sıra Hamid, Tevfik Fikret, Mehmet Akif, Yahya Kemal, Necip Fazıl ve Nazım Hikmet gibi şairlerin eserlerini Arapça ’ya çevirip Türk kültürünü Araplara tanıtmaya çalışmıştır. 1970 yılında Türk yazarlarından hikâyeler içeren bir antoloji hazırlamıştır.
1970 yılında Türkiye’ye gelmiş ve Ankara Üniversitesi’nde göreve başlamıştır. 1972 yılında eczacı Füsun Bilgiç ile evlenmiş ve üç çocuk sahibi olmuştur. 1974 yılında Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi’nde doktorasın tamamladıktan sonra, İngiltere’de Exeter Üniversitesi’nde doktora sonrasında çalışmalar yapmıştır.
1980 yılında İslam İşbirliği Örgütü’nün tavsiyesiyle ile İstanbul’da kurulan İslam Tarih Sanat ve Kültür Araştırma Merkezi (IRCICA)’nin başkanlığına getirilmiştir. Bu görevi tam 25 yıl sürdürmüştür. IRCIA bünyesinde Türk ve İslam kültürü konusunda büyük bir ihtisas kütüphanesi ve arşivinin kurulmasına öncülük etmiştir.
1984 yılında İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi’ne girmiş ve profesör olmuştur. Bu üniversitede Bilim Tarihi Anabilim Dalı’nı kurmuştur. Üniversite ve IRCIA’daki görevlerinin yanında Türk Bilim Tarihi Kurumu’nun başkanlığı ve İstanbul Üniversitesi Bilim Tarihi Müze ve Dokümantasyon Merkezi müdürlüğü görevlerinde bulunmuştur.
İslam İşbirliği Teşkilatı genel sekreterliği
Ekmeleddin İhsanoğlu, 14-16 Haziran 2004 tarihinde İstanbul’da düzenlenen İslam Konferansı Örgütü (sonradan İslam İşbirliği Teşkilatı adını almıştır) 31. Dışişleri Bakanları Toplantısında, Genel Sekreterlik için Türkiye’nin adayı olarak gösterilmiştir. Malezya ve Bangladeş ile genel sekreterlik için yarışan Ekmeleddin İhsanoğlu, 5 Haziran 2004′te Genel Sekreterliğe seçilmiştir. Örgütün seçimle gelen ilk genel sekreteri ve ilk Türk genel sekreteri olmuştur. Bu görevi 1 Ocak 2005 tarihinde devralmıştır. Görev süresi 18-20 Haziran 2008 tarihlerinde Kampala’da düzenlenen 35. Dışişleri Bakanları Konseyi’nde 5 yıllık bir süre için tekrar uzatılmıştır.
Ekmeleddin İhsanoğlu, genel sekreterlik görevini Cidde’de düzenlenen törenle 30 Aralık 2013 tarihinde Suudi Arabistanlı İyad Medeni’ye devretmiştir.
Ekmeleddin İhsanoğlu İngilizce ve Arapça dillerinin yanı sıra orta düzeyde Fransızca ve Farsça dillerini bilmektedir. Bazı kaynaklarda ise bu dört yabancı dili akıcı olarak konuştuğu belirtilmektedir.
Almış olduğu ödüller
UNESCO ve Harvard Üniversitesi’ndeki görevlerinin yanında millî ve uluslararası birçok bilim kurumunun üyesi olan İhsanoğlu, bilim ve eğitim tarihine katkı ve hizmetlerinden dolayı birçok ödül almıştır. Türkiye Devlet Üstün Hizmet Madalyası (2000), Ürdün Birinci Derece İstiklal Madalyası, İKÖ Şeref ve Liyakat Sertifikası ile Mısır Cumhuriyeti Liyakat Nişanı ile ödüllendirilmiştir.
2008’de Uluslararası Bilim Tarihi Akademisi tarafından Koyre Madalyasına layık bulundu. 2009 yılında Mısır Cumhuriyeti Sanat ve Kültür Nişanını, Malezya’da en üst sivil unvan olan Tansri unvanını[ ve 2010 yılında “İslam fobiye karşı verdiği mücadele ve Keşmir konusundaki çabaları” yüzünden Pakistan’da en yüksek unvan olan Hilal-i Pakistan unvanını aldı. 22 Kasım 2013 ‘de KKTC Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu tarafından gerek KKTC’nin İİT’deki durumunun yüceltilmesi, gerekse İİT üyeleriyle ilişkilerinin geliştirilmesi için verdiği hizmetler nedeniyle kendisine KKTC Devlet Nişanı verilmiştir. İhsanoğlu bugüne kadar bu nişana layık görülen ilk ve tek kişidir.
Adına verilen ödüller
İhsanoğlu Altın Madalyası
Üyesi olduğu ve 2001-2005 yılları arasında başkanlığını yaptığı Uluslararası Bilim Tarihi ve Felsefesi Kurumu (ICHSTM), 2007 yılı sonunda aldığı bir kararla, dört yılda bir bilim tarihi ve felsefesi alanlarında yapılacak doktora tezleri arasında yapılacak değerlendirme sonucunda seçilen bir eseri bir “Uluslararası İhsanoğlu Altın Madalyası” adıyla ödüllendirmeye karar vermiştir.
Madalya, 2009 yılında Budapeşte’de 23. Uluslararası Bilim Tarihi ve Teknoloji Kongresi sonunda Astronomi Tarihi tezi nedeniyle Dr. Jose Bellver Martinez’e;
2013 yılında İngiltere’nin Manchester kentinde 24. Uluslararası Bilim Tarihi ve Teknoloji Kongresi sonunda düzenlenen törenle İslam bilimi tarihinde astronomi üzerine yaptığı çalışma nedeniyle Marc Oliveras Busquets’a takdim edildi.
Milletlerarası Dokuzuncu Hat Yarışması
İslâm Tarih, Sanat ve Kültür Araştırma Merkezi (IRCICA) tarafından 1986 yılından bu yana her yıl başka bir hat üstadının adına düzenlenen Milletlerarası Hat Yarışması’nın dokuzuncusu, hat sanatını canlandırma ve geliştirme yönünde sağladığı kalıcı üstün katkıları sebebiyle Ekmeleddin İhsanoğlu adına düzenlenmiştir.