Yerel seçimlerde oy nasıl kullanılır?
Seçimde oy kullanma hakkına sahip olmak için kimlik (nüfus cüzdanı, evlilik cüzdanı, kamu çalışanlarına verilen kurum kartı, sürücü belgesi) pasaport, askeri kimlik kartı, üzerinde TC kimlik numarasının bulunması gerektiği belirtilmiştir. Ayrıca Yüksek Seçim Kurulu (YSK), nasıl oy kullanılması gerektiğine dair TRT ve diğer ulusal kanallarda gösterilecek 5-10 dakika süren bir tanıtıcı seçim filmi yayınlar. YSK’nın, gerek yerel gerek ise genel seçimlerin hukuki kurallara uygun yapılması, seçmenlerin oylarının geçersiz sayılmaması ve oyların demokratik bir ortamda kullanılması için “seçmenlerin oylarını nasıl kullanılması gerektiğine dair” ilgi çekici filmler hazırlamaktadır. Bu filmlerde genellikle, belediye başkanlığı, il genel meclisi ve muhtarlık seçimlerinde nasıl oyların kullanacağı, her seçmenin sadece bir oy hakkına sahip olduğu, oy kullandıktan sonra mürekkebin başka yerlere dağılmaması için neler yapılması gerektiğini belirtilerek, oy kullanma zamanında , eğer yaşlı, engelli ve hamileler var ise onlara öncelik tanınması gerektiği gibi ikazlara da yer verilmektedir. Bu açıdan YSK halkı bilinçlendirmek için bir çok yöntem uygulamaktadır. Böylece maksimum oranda halkın temsil edilmesi sağlanacaktır.
Büyükşehirlerde ikamet edenlerin işi biraz daha zor. Büyükşehirlerin sınırları içerisinde ikamet edenler, büyükşehir belediye başkanlığı, bağlı oldukları ilçe belediye başkanlığı, ve yine bağlı oldukları ilçenin ilçe belediye meclisi, il genel meclisi üyeliği ve mahalle muhtarlığı olmak üzere toplam 5 oy kullanmak durumundalar.Birde genel ev yerel seçimler birlikte yapılırsa vatandaşın işi biraz daha zorlaşmaktadır.
İlçeye bağlı köy sınırları içerisinde ikamet edenler, il genel meclisi üyeliği ile köy muhtarlığı olmak üzere toplam iki oy hakkına sahiptirler. Bütün vatandaşların kullandığı oy, il genel meclisi üyelikleri olduğu için ülke geneli hakkında sağlıklı ve doğru bir yorum yapabilmek için il genel meclisi oyları, istatistiki açıdan önem taşımaktadır.
Oy kullanma hakkına sahip her vatandaş oyunu, önceden belirlenen sandıklarda belediye, il genel meclisi, köy ve mahalle seçimleri için ayrı ayrı kullanacak.
Her seçmen, belirlenen sandığın seçmen listesine yazılmış ise ancak o sandıkta oyunu kullanabilecek. Oy verme günü ve saati, YSK’ca belirlenen oy vermenin bitiş saati dolduğu halde hal de sandık başında oylarını vermek üzere sırada bekleyen seçmenler var ise sandık kurulu başkanı ve üyeleri bunları saydıktan ve kimliklerini tespit ettikten sonra sırasıyla oylarını kullanmalarına sağlayacaktır.Eğer seçim bitiş saatinden sonra gelen seçmen var ise ona kesinlikle oy kullandırılmayacaktır.
Ceza infaz kurumları ve tutukevinde oy verme saati daha önceden YSK tarafından belirlenir. Yine YSK’nın o seçim yeri için belirlediği bitiş saatinde oy verme işlemi sona erecektir.