Süpernova nedir?

Evrendeki en büyük enerji patlamalarından biri olan Süpernovalar, Güneş’ten çok daha büyük boyutlardaki yıldızların yaşamını sonlandırarak patlaması sonucunda oluşur. Dünyada yaşamın devamlılığını sağlayan güneşten yüz milyonlarca kat daha fazla parlaklığa sahip olan dev yıldızların çekirdeğindeki yakıtı tüketmesi yıldızın patlamasına neden olarak, ortaya evrendeki en hayret verici olaylardan biri olan Süpernovanın çıkmasına neden olur. Plazma haldeki yıldızın Süpernovaya dönüşmesi bazen haftalarca bazen de aylarca sürebilir. Süpernovanın sönerken etrafa yaydığı enerji ise Güneş’in milyarlarca yılda üreteceği enerjiden dahi daha fazla olabilir.

Süpernovalar evrende oldukça önemli bir olayın gerçekleşmesini sağlamaktadır. Süpernovanın yakıtını tüketerek patlamaya başlaması ile birlikte tüm evrene madde saçılır. Bu nedenle süpernovaların evrendeki maddelerin bir konumdan bir diğer konuma taşınmasını sağlayan temel güç olduğu söylenebilir. Böylece dev yıldızın çekirdeğindeki farklı atomlar patlama neticesiyle evrene saçılarak, evrende madde çeşitliliğin oluşmasını sağlar. Her ne kadar kesin olarak bir yıldızın on binler ve hatta yüz binlerce yıl süren oluşum sürecini baştan sona takip etmek mümkün olmasa da, Süpernovaların patlaması sonucunda çekirdeklerindeki atomların evrene saçılması ile yeni yıldızların oluştuğu kabul edilir.

Dev yıldızların çekirdeğinin yakıtını bitirmesi ile genişlemeye başlayan Süpernova, “yıldız atığı” olarak nitelendirilen maddeleri evrene saçarak Güneş gibi daha genç yıldızların oluşmasını sağlar. Bu varsayıma göre içinde bulunduğumuz Güneş Sisteminin de milyarlarca yıl önce ömrünü tamamlayarak Süpernovaya dönüşmüş yıldızların artıklarından oluştuğu söylenebilir. Bir başka değişle Güneş, dünya ve Güneş Sistemi içindeki diğer tüm maddeler, aslında milyarlarca yıl önce patlayan Süpernovaların kalıntılarıdır. Bilimadamları günümüzde de evrendeki Süpernovaları incelemekte bu akıl almaz olay hakkında daha fazla bilgi edinmeye çalışmaktadır.

2006 yılında P. Mondol ve R. Quimby tarafından keşfedilen ve SN2006 GY adı verilen Süpernova, bilinen insanlık tarihi boyunca gözlemlenmiş en parlak Süpernova olmuştur. Bu süpernovanın ortaya çıkarttığı NGC 1260 Galaksisi, dünyamıza yaklaşık olarak 238 milyon ışık yılı uzaklıktadır. Yani dünyamızdan ışık hızı ile hareket eden bir uzay aracının ilgili NGC 1260 galaksisine varması yaklaşık olarak 238 milyon yıl sürecektir. Bu en parlak Süpernovadan çıkan ışığın dünyamıza ulaşması 238 milyon yıl sürdüğünden, aslında bilimadamları SN2006 GY galaksisinin 238 milyon yıl önceki halini görmektedir. Dünyamıza 2500 ışık yılı uzaklıkta yer alan ve Cygnus Düğümü olarak tanımlanan gaz bulutu, bilimadamlarının hesaplarına göre 15 bin yıl önce patlayan bir Süpernovanın kalıntılarıdır. Yapılan incelemeler şok dalgasının 15 bin yıldır genişlemeye devam ettiğini ve çevredeki yıldızları etkilediği ortaya çıkartmıştır.

Bir Cevap Yazın