Sultan papağanlarının özellikleri nelerdir?

Sultan papağanı sarı, beyaz ve gri renkleri olan evde beslenen bir kakadu türüdür. Yanaklarındaki turuncu tüyleriyle ayırt edilebilirler. Bunların soluk renkte olması genellikle dişi olduğunu, koyu renkte olması erkek olması anlamına gelir. Ancak kesin cinsiyet tayini yapmak için, daha farklı yöntemler kullanılmalıdır. Genellikle erkek olanların gözlerinin çevresinde sarı tüyler, dişilerin ise beyaz ve gri renkli tüyler bulunur. Erkek sultanlar konuşturuldukları için, daha çok rağbet görürler. Kafeste kapalı kalmayı sevmeyen, ancak kalabalıkta bulunmaktan hoşlanan bir yapıları vardır.

Sultan papağanında cinsiyet tayini

Sultanların cinsiyet ayrımı yapılmasında iki yol bulunmaktadır. Her mutasyon için çözüm olmasa da, papağanların tüyleriyle cinsiyet ayrımı yapılabilir. Ancak bunda sultanın yaşı da önemsenmelidir. Yaşını doldurmamış olanların tüylerinin renkleri tam olarak oturmadığı için, hatalı cinsiyet tayini yapılabilir. Diğer yöntemde sultanın yaşının doldurmasına göre ötüşüyle tayin yapılır. Dişiler curk curk gibi kısa ve tek ötüş yapar, erkekler kanarya ötüşü gibi sesler çıkarır, ıslık çalabilir ve konuşma özelliği olur. Yani renkleri ne olursa olsun, ıslık çalan ve uzun ötenler erkektir.

Sultan papağanın yaş tahmini

Sultanların yaşının tahmini oldukça güçtür. Bazı yöntemler kesin olarak yaşını vermese de, hangi dönemde olduğunu gösterebilir.

• 0-1 yaşındakilerin gözleri yusyuvarlak, gagası pürüzsüz, ayak parmakları ise incedir.
• 1-8 yaşındakiler yavrulara göre daha büyük olur, ayakları daha kalın ve pütürlü olur. Gagasında katmanlar vardır. Bu çağda olan sultanlar daha gösterişlidir. Gözlerinde olan yuvarlaklık kaybolmuş, çevresindeki tüyler azalmıştır.
• 8-16 yaşındaki olgun sultanlar, daha yavaş hareket etmekte ve durgun olmaktadır. Ayaklarında ve gagasında pütürleşme artarak, kalınlaşmıştır.
• 16 yaşın üstünde olan yaşlı sultanların sağlık sorunları vardır. Günde en az 18 saat uyurlar ve yumuşak gıdaları yerler.

Sultan papağanının davranışları

Sultanlar diğer kuş türlerine göre daha çok davranış birliği içindedir. Sultanların çoğu yaptığı aynı davranışlarla, aynı şeyleri anlatmaktadır. Bunun nedeni sürüler halinde yaşamaları ve sosyalliği sevmeleridir. Birbirlerine bakıp çok şey öğrenir ve rahatça iletişim kurarlar. Bu yüzden özellikle erkekleri konuşur ve taklit yeteneğini kullanır.

• Gaga gıcırdatması: Sultan papağanların alt gagalarını sağ ve sol tarafa hareket ettirerek ses çıkarması yaygındır. Bunu sadece sultan papağanları yapabilir. Bu her şeyin yolunda olduğunu anlatır. Mutlu olduklarında genellikle uykudan önce bu sesi çıkarırlar. Bu sesi çıkaran sultanların rahatsız edilmemesi gerekir.
• Kendi adını tekrarlamak: Sultanlarda erkekler bazı kelimeleri öğrenebilir. Bunların içinde olan kendi isimlerini sürekli olarak tekrar etmesi, ilgi istemesinden, sevilmesi, onunla konuşulmasını istediğini ve kafesinden salınıyorsa dışarı çıkmak istediğini anlatmaktadır.
• Yemlikleri yerinden çıkarma: Sultanlar kafesteki yemliklerini ısrarla çıkarmaya çalışıyorsa, sizi yanında istiyordur. Size ihtiyacı vardır ya da kafeste tek başına canı sıkılmıştır.
• Kafesin içinde kanat çırpma: Sultanlar aslında uçucu kuşlardandır. Doğal yerlerde yaşayanları uzun süre uçabilir. Kafeslerde olanlar bunu bulamadığından, kanatlarında uyuşma olur ve kan birikimi etkisi yapar. Bu kanatlarında ağrıya sebep olduğundan, kafesin içinde çırpınarak rahatsızlığını anlatır. Mümkünse sultan papağanı dışarı çıkararak uçurun.
• Çığlık atmak: Eğer bulunduğu yerden memnun olmazlarsa, düz ve yüksek sesli çığlıklar atabilirler. Bunu neden yaptığını siz çözmelisiniz.
• Kanatlarını açarak tıslamak: Sultanlar kendini koruma güdüsüyle bu hareketi yapar. Bunun yaparsa korktuğunu ve korunmak istediğini anlayın.
• Gaga vurmak: Bu erkek sultanların çiftleşmek istediğini anlatan bir davranıştır. Gagasını kafesin tellerine ya da yuvalığın içine vurarak bunu belli eder.
• Yüksek ve alçak ötüşler: Bu davranış erkek sultanların çiftleşmeden önce dişilere yaptıkları kurdur. Dişi bu sesle mest olup, erkeğin çiftleşme isteğine onay verir.
• Çift kuşlarda ayak ısırma: Bu davranışı dişi sultanların yapar. Erkeğin ayağını hafifçe ısırıp, öne doğru uzanarak, çiftleşme pozisyonu alır. Bu davranış çiftleşme isteğini anlatır. Tek olarak bakılan dişiler ayak ısırmayı geçip, öne doğru uzanarak, kanatlarını yana düşürür ve çiftleşmek için bekler.
• Yukarıya doğru uzanıp gaga açma: Bu kursağın boşaltılması için yapılan doğal bir davranıştır. Normalde bunu çok yapmazlar. Ancak sultan papağanı bunu sıkça yapıyorsa, kuş kumunu kontrol etmeniz ve yeteri kadar varsa kalitesine bakmanız gerekir.
• Kaşınma: Uykudan önce bu düzenli şekilde yapılan doğal bir davranıştır. Bunu yaparken sultan papağanı rahatsız edilmemelidir.
• Ayak toplama: Bulunduğu yerin ısısı 25 derecenin altında olursa, sultanlar üşürler. Özellikle ayaklarında tüyler olmadığından, hemen ayakları üşür. Ayak damarları kan dolaşımı için etkili olduğundan, ayaklarını altına alıp ısıtmaya çalışır. Bunu sık yapmazlarsa normal kabul edilir. Fakat ortamın ısısına dikkat edilmelidir.