Sosyal hizmet bölümü nedir?
Genel olarak 4 yıllık lisans eğitim veren sosyal hizmetler bölümler son zamanlarda geniş iş alanıyla dikkatleri çekmektedir. Bölüm hakkında bilgiye geçmeden sosyal hizmet kavramı üzerinde durmak gerekir.
Sosyal Hizmet; bireylerin, ailelerin ve toplumların yaşadıkları çevre koşullarında, kontrolleri dışında gelişmekte olan her türlü sorunların önlenmesi ve çözümlenmesini, maddi olan ve olmayan gereksinimlerin karşılanmasını, sosyal refahın ve yaşam kalitesinin iyileştirilmesini amaçlayan dinamik bir meslektir. Sosyal yardımlaşma ve dayanışmanın bilimsel içerikli bir oryantasyonudur. Bu açıdan bakıldığında sosyal hizmetler toplumun yoksunluk ve sorunlar yaşayan birey, aile ve toplumun yaşamındaki işlevselliklerini geliştirmeye ve refahını arttırmaya çalışan bir alandır.
Sosyal hizmetler bölümünün temel amacı, insan hakları ve sosyal adalet ilkelerini temel alarak etik duyarlılığa sahip, içinde yaşadığı toplumu yakından tanıyan, bilimsel gelişmelere duyarlı, mesleki konularda ilkeli, mesleki görüşme ve raporlama becerisine sahip, toplumdaki dezavantajlı gruplardan taraf olan, müracaatçının sosyal işlevselliklerini artıracak yeteneğe sahip, toplumsal kaynakları araştıran, öğrenen ve bunu müracaatçının yararına kullanan, disiplinler arası çalışmalarda oldukça etkin, sosyal değişimi destekleyen, insanların iyilik durumunun geliştirilmesi için insan ilişkilerinde problem çözmeyi amaçlayan ve bunun için insan davranışına ve sosyal sistemlere ilişkin teorilerden yararlanarak insanların çevreleriyle olan etkileşimine müdahale eden, uygulamadaki eksiklikleri belirleyip sosyal politika üreten ve gelişimine katkıda bulunan uzmanları yetiştirmektir.
Programdan mezun olabilmek için Sosyal Hizmet Lisans Programında yer alan dersler, uygulamalar (stajlar) ve mezuniyet tezinden başarılı olunması ve mezuniyet için şart olan kredilerin alınması zorunludur. Bunun yanında ayrıca her öğrenci özel bir konu üzerinde araştırma yaparak mezuniyet tezi hazırlamalıdır. Stajlarda, sosyal hizmet mesleğinin yöntemlerinden olan sosyal grup çalışması, sosyal kişisel çalışma, toplumla çalışma ve sosyal hizmet yönetimi yöntemlerinde, öğrenciler çeşitli sosyal hizmet kurumlarına yerleştirilerek, öğretim elemanının denetiminde gerekli olan uygulamayı yaparlar. Uygulamalı araştırma dersleri küçük gruplar halinde bir öğretim elemanının denetiminde yapılmakta olup öğrenciler sosyal sorunlar ve sosyal hizmet konularında bilimsel bilgi üretme deneyimi kazanırlar.
Sosyal Hizmet Bölümü uygulamaları kamu ve özel sektördeki sosyal hizmet ortamlarında, bir öğretim elemanının gözetiminde yapılmaktadır. Bu kapsamda öğrenciler çeşitli hastanelerden, öğrenci yurtlarından, Sağlık Kültür ve Spor Daire Başkanlığından, kreş ve anaokullarından yararlanabilecekleri gibi Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığına bağlı çocuk yuvaları, sevgi evleri ve yetiştirme yurtları, Belediyeler, Sosyal Güvenlik kurumları ve ilgili sivil toplum örgütleri ile de iş birliği çerçevesinde uygulama ve araştırma imkanına sahip bulunmaktadırlar. Programdan mezun olanlar “sosyal çalışmacı” unvanı almaktadırlar.
Sosyal Hizmetler Bölümü, sosyal hizmet yöntem ve teknikleri ile alan uygulamalarını mesleki sorumlulukları çerçevesinde bütünleştirme becerisine sahip olan, ulusal ve uluslararası düzeyde başarılı çalışmalar yapabilecek, sosyal hizmet için gerekli olan bütün bilgileri bütünleştirerek hizmet sunabilecek, profesyonel elemanlar yetiştirmeye yönelik bir eğitim-öğretim programı uygular. Bu eğitimi almış olanlar, kırsal ve kentsel alanda, kamu, özel sektör ve sivil toplum örgütlerinde planlayıcı, uygulayıcı, düzenleyici, etkili iletişim ve liderlik niteliklerini taşıyan sosyal hizmet uzmanı olarak çalışırlar.
Sosyal Hizmet uzmanları şu kurumlarda çalışabilirler:
1. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı
2. Özürlü Rehabilitasyon Merkezleri
3. Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü
4. Devlet Planlama Teşkilatı
5. Cezaevleri
6. Çocuk Mahkemeleri
7. Çocuk Eğitim Evi
8. Milli Savunma Bakanlığı ve bağlı birimlerinde
9. İçişleri Bakanlığı ve bağlı birimlerinde
10. Yerel Yönetimler ve bağlı birimlerinde
11. Sosyal Yardımlaşmayı Dayanışmayı Teşvik Fonu Genel Sekreterliği
12. İl ve İlçe Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları
13. Çocuk Yuvaları
14. Sevgi evleri
15. Çocuk evleri
16. Kreş ve Gündüz Bakım Evleri
17. Yetiştirme Yurtları
18. Huzurevleri
19. Toplum Merkezleri
20. Kadın Sığınma Evleri
21. Yaşlı Dayanışma Merkezleri
22. Sokak Çocukları Merkezi
23. Ergen Danışma Merkezi
24. Sağlık Bakanlığı
25. Hastaneler
26. Sağlık Ocakları
27. Aile Planlaması ve Ana Çocuk Sağlığı Merkezleri
28. Milli Eğitim Bakanlığı
29. Mesleki Eğitim Merkezleri
30. Kredi ve Yurtlar Kurumu
31. Adalet Bakanlığı
32. Adli Tıp Kurumu
33. Üniversiteler
34. Hastaneler
35. Sağlık Kültür ve Spor Daire Başkanlıkları
36. Maliye Bakanlığı
37. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
38. Kriz merkezleri
39. Sivil toplum örgütleri ve vakıflar
Sosyal Hizmetler Bölümü Üsküdar Üniversitesi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, İstanbul Kemerburgaz Üniversitesi, Yalova Üniversitesi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Erzincan Üniversitesi, Siirt Üniversitesi, Akdeniz Üniversitesi, Yalova Üniversitesi, Akdeniz Üniversitesi, Siirt Üniversitesi, Mardin Artuklu Üniversitesi, Avrasya Üniversitesi, Bitlis Eren Üniversitesi, Atatürk Üniversitesi, İstanbul Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi gibi Ülkemizdeki üniversitelerde bölüm olarak bulunmaktadır.