Sabun neden yapılır?

Her evde bulunan ve insanların çocukluk yıllarından itibaren aileleri tarafından el yıkama alışkanlığı kazandırılırken kullanmayı bir alışkanlık haline getirdiği sabun, bilinen en pratik temizlik aracıdır. Çoğu insan sabunun yakın geçmişte icat edilen bir temizlik ürünü olduğunu düşünse de, aslında bilinen insanlık tarihinin en eski dönemlerinde dahi sabun kullanıldığına dair arkeolojik deliller bulunmuştur. Doğada bulunan gerek bitkisel gerekse de hayvansal yağlardan elde edilen sabun, yağ asitlerinin tuzlarından oluşan bir maddedir.

Farklı yağ asitleri ile sabun üretmek mümkün olduğundan tarih boyunca her coğrafyada farklı sabun türleri kullanılmıştır. Bir yanardağ patlaması sonucu dünyadan silinen meşhur Pompei uygarlığına ait bulguların incelenmesi esnasında, lav tabakasının altında çeşitli büyüklüklerde sabun kalıpları bulunmuştur. Bu da insanların binlerce yıldır sabun ürettiğini ve sabunu bir temizlik maddesi olarak kullandığını göstermektedir.

Sentetik olarak üretilen deterjanların da 20. yüzyılın başlarından itibaren insan hayatına girmesiyle birlikte daha da yaygınlaşan sabun, genel olarak benzer yöntemler ile üretilmiştir. Sodyum ya da soda yağ asitlerinin kül suyu ile tepkimeye girmesinden yararlanan insanlar, bu yöntem ile farklı türlerde sabunlar üretmiştir. Aynı şekilde potasyum ve tuzlarının yağ asitlerinden de kül suyu yardımı ile sabun üretimi de yaygın olarak kullanılmıştır. Kimyasal reaksiyon olarak düşünüldüğünde sabun üretimi, yağların hidroliz edilmesi ile açığa çıkan gliserol ile ilgilidir.

Günümüzün modern endüstrisinde temizlik ürünü olmaktan çıkan bir kozmetik malzemesi haline gelmiştir. Tıraş losyonu ve krem gibi kozmetik ürünlerinin yapımında da kullanılan sabun, cilt problemi yaşayan insanlara özel olarak da üretilebilir. Kurutma sabunu olarak da bilinen Kükürtlü sabun, ülkemizde hala birçok insan tarafından sivilce sorununu gidermek için kullanılmaktadır. Boya ve plastik üretiminde de faydalanılan sabun, ayrıca endüstrinin önemli alanlarından biri olan metal işlemesi ve döküm işlemlerinde de paslanma önleyici yan ürün olarak kullanılmaktadır.

Çoğu insan sabunun çok fazla köpürmesinin daha fazla hijyen sağladığı için iyi bir şey olduğunu düşünse de, aslında durum sanılanın tam aksidir. Sert yapılı sularda çok fazla köpüren sabun, yapısal özelliğini de büyük oranda kaybetmektedir. Sabunun içerisinde bulunan kimyasallar sert sularda yüksek oranda bulunan Kalsiyum ve Magnezyum ile tepkimeye girerek sabunun çok fazla köpürmesini ve bunun da bir sonucu olarak sabunun temizleme kabiliyetinin azalmasını sağlamaktadır.

Bir Cevap Yazın