Portor muayenesi nedir?
Portör muayenesi, 1593 Sayılı Umumi(Genel) Hıfzısıhha Kanunu kapsamında gıda üretimi yapan ve gıda servisi yapan işletmelerde çalışanların her 3 ayda bir yaptırması gereken sağlık kontrolü manasına gelmektedir. Laboratuvar gibi genel sağlığı ilgilendiren tıbbi müesseseler için de geçerli olan portör muayenesi, işletme sahiplerinin çalıştırdığı elemanlarının sağlıklı olduğunu belgeler ile kanıtlaması olarak da tanımlanabilir. Portör, bulaşıcı ve diğer insanların sağlığı için risk oluşturabilecek hastalık veya hastalıklara sahip olan kişi manasına gelmektedir. Portör olarak tanımlanan bu kişilerin büyük bölümü yalnızca taşıyıcı olduğundan kendilerinde herhangi bir sağlık sorunu görülmez ancak başka insanlara bulaştırdıkları mikroplar sebebiyle diğer insanların ciddi derece sağlık sorunları yaşamasına neden olabilirler.
Toplum sağlığını ilgilendiren bir konu olan portör muayenesi, diğer insanlara hastalık bulaştırmak için elverişli ortamlarda çalışan insanların sağlık taramasından geçirilmesidir. Bir lokantanın mutfağında çalışan ve bu lokantada çıkan tüm yemeklerle temas ortamında bulunan bir kişide bulaşıcı bir hastalık olması halinde bu rahatsızlık kişinin hazırladığı yemekler aracılığı ile diğer insanlara da bulaşacaktır. Benzer şekilde tıbbi uygulamalar yapılan bir ortamda çalışan insanların da kendi vücutlarında buluşan bulaşıcı hastalıkları diğer insanlara bulaştırma ihtimali çok daha yüksektir ve bu nedenle de bu tür sektörlerde hizmet veren firmaların da çalışanlarını düzenli olarak portör muayenesine sokması gerekir.
1593 Sayılı Umumi Hıfzısıhha Kanunu’nun 127. ve 127. maddelerinde tanımlanan portör muayeneleri için verilen tarama periyodu 3 aydır. Gıda üretimi ve dağıtımı yapan firmalar, otel ve pansiyonlar, bar ve kafeler, hamamlar ve saunalı masaj salonları, kadın ve erkek kuaförleri, güzellik salonları her 3 ayda bir portör muayenesi yaptırması gereken işletme tipleri arasında yer almaktadır. Çalışanlarını portör muayenesine sokmak isteyen işletme sahipleri için oldukça fazla muayene seçeneği sunulmuştur. Resmi sağlık kurum ve kuruluşları, belediyelerin laboratuvarları, devlet hastaneleri, bölge hıfzısıhha enstitüleri, halk sağlığı laboratuvarları, özel sağlık kurum ve kuruluşları, verem savaş dispanserleri, araştırma hastaneleri, özel radyoloji laboratuvarları, Sağlık Bakanlığı ruhsatlı özel tahlil laboratuvarları ve hastanelerde portör muayenesi yaptırılabilmektedir.
Birçok işletme portör muayenesine gereken önemi göstermese de, doğrudan toplum sağlığını ilgilendiren bir durum olduğu için çalışanların düzenli sağlık taramasından geçirilmesi muhakkak önemsenmesi gereken bir konudur. İşyerinde çalıştırdığı bir eleman sebebiyle müşteri ya da müşterilerinin ciddi bir sağlık sorununa yakalanması halinde işletme sahibinin oldukça zor bir duruma düşeceği düşünülürse, bu tür sorunlar yaşamamak için düzenli portör muayenesi yaptırılması gerekir. Hizmet verdiği yani doğrudan para kazandığı insanların sağlığını düşünmeyen işletme sahiplerinin portör muayenesine gereken önemi göstermesi için en azından ilerleyen günlerde karşılaşabilecekleri sorunları düşünerek bu uygulamaya özen göstermeleri “rica edilmektedir”.