PGT yöntemi neye yarar?
PGT yani preimplantasyon genetik tanı yöntemi gebelikten önce genetiği tanımak amacıyla ortaya çıkarılmış olan bir tetkik yöntemidir. Tüp bebek tedavisinin uygulanma aşamasında embriyolara genetik test yapılıp, içinden sağlıklı olanlar seçilip anneye aktarılır. Genetik biliminin ilerlemesi ile embriyolar üstünde genetik gözlemler uygulanabilir. Yumurta hücresi ve spermin laboratuvar da döllenmesiyle elde edilmiş olan embriyolardan alınacak 1-2 hücre numunesiyle preimlantasyon genetik tanı testi uygulanır. Hücre örneklerinden doğacak olan bebekteki sayısal veya yapısal bozukluklar, tek gen hastalığı talasemi, orak hücreli anemi, kistik fibrozis gibi sorunlar teşhis edilebilir. Bu tetkikle birlikte sağlıklı embriyoların anne adayına aktarılması ve sağlıklı bebeklerin doğması hedeflenir. Genetik açıdan eksiklikler veya fazlalıklar anormal embriyo oluşumuna sebep olabilir. Bu durum embriyonun ölümüne, oluşan gebeliğin düşükle sonuçlanmasına veya bazı problemleri olan bebeklerin doğumuna neden olabilir. Bu uygulanan tetkikle hasta veya taşıyıcı olanlara sağlıklı bebek sahibi olması hedeflenir. Çiftlerin kısırlık sorunu olmasa dahi, genetik hastalıkları olan veya kromozom problemi olan kişilerde preimplantasyon genetik tanı PGT yöntemi ile, sağlıklı bir bebek sahibi olmalarına yardımcı olunabilir.
Preimplantasyon genetik tanı PGT kimlere yapılır?
Bu tetkik genetik kusurların veya kromozom anormalliklerinin etkili olabileceği gebeliklerin önlenmesi için geliştirilmiş olan bir yöntemdir. Bu tetkik yöntemi çiftlerin ihtiyacına göre değişik şekillerde yapılmaktadır. Genetik tanı PGT yönteminin yapılabileceği hastalar;
A Grubu
- Tekrarlayan gebeliklerin olduğu veya üç defadan fazla düşük yapmış olan kişiler
- Tüp bebek tedavisi neticesinde üç defadan fazla başarısızlık yaşamış olan kişiler
- Daha önceden yaşanan ölü doğumlarda veya düşüklerde genetik kusurların tespit edildiği kişilerde
- 35 yaşını aşmış olan anne adaylarında
- Erkek kısırlığının olması dışında, kromozom bozukluğu veya genetik kusurların beraber olması halinde
- Çiftlerden bir tanesinin genetik hastalık taşıyıcısı olması durumunda
- Çiftlerden bir tanesinde olan genetik sorun sebebiyle gebeliğin gerçekleşememesi durumunda
B Grubu
- Kalıtsal hastalık taşıyıcısı olan kişilerde
- Daha önce doğmuş olan çocuklarında genetik kusur görülen kişilerde
- Ailede gen kusurunun olması durumunda PGT yöntemi kullanılarak tetkik uygulanmaktadır.
PGT yöntemi zor mudur?
PGT yöntemi uygulanarak, çiftlerin sağlıklı bebek sahibi olmasına yardımcı olunabilir. Ancak yapılacak işlemin bazı zorlukları da olmaktadır. Bunların içerisinde tek bir hücrenin alınarak, kaybedilmeden hücrenin genetik test uygulaması için ortam hazırlanması, bunun sonunda aktarılma gününe kadar tetkiklerin elde edilmesi zorunluluğu, uygulanan testlerin yeniden tekrarının yapılamaması, test sonuçlarını değerlendirilme güçlüğünün olması ve test esnasındaki içeriğe yabancı materyallerin karışma riskinin olması sebebiyle test sonucunun farklı çıkması gibi etmenler bulunmaktadır.
PGT yöntemi neden uygulanır?
- Embriyolarda oluşabilecek kromozom miktarındaki bozukluk taranarak, gebelik oranının yükseltilmesi hedeflenir. Genetik tanı yapılacak kişiler 35 ve daha üzerinde yaşı olan anne adayları, daha önceden tüp bebek denemelerinde olumsuz sonuçlar almış anne adayları, gebelikleri erken düşüklerle neticelenmiş olan anne adayları ve sperm yapımı bozuk olan eşler içerisinden olabilir.
- Ailesinde kalıtsal olarak bozukluklar olan veya bu rahatsızlıklar nedeniyle taşıyıcı olan kişilere genetik tanı yapılabilir. Burada uygulanan tetkiklerde akdeniz anemisi, fibrozis, kistik gibi genlerde bulunan hastalıklar ve kromozomal anormalliklerin hızlı bir şekilde tespiti yapılabilir.
Preimplantasyon genetik tanı niçin yapılmalıdır?
Gebeliklerde tıbben bir gereklilik olduğu vakit gebeliğin bitirilmemesi için, embriyolara genetik tanı yapılmalıdır. Bu genetik rahatsızlıkların günümüzde tedavilerinin olmaması nedeniyle bu yola başvurulması gerekebilir. Doğumdan sonra ise bebeğin hayatını tehdit edebilecek bozukluklar ve olası zekâ geriliklerinin engellenmesi için, PGT yöntemi uygulaması yapılmalıdır. Uygulamayla beraber genetik hastalıklar daha embriyo aşamasında iken tespit edilerek, gebeliğin sağlanacağı sağlıklı embriyo aktarımı yapılabilir.