Öfke kontrolü nedir?

ofkeÖfke, günlük yaşamın en yoğun yaşanan doğal duygusal tepkilerinden biridir.  Doğal bir tepki olmakla birlikte, sebep olduğu sosyal ve fiziki sonuçları nedeni ile öfkenin doğal şekli ile serbest bırakılmasının doğru olmadığı, kontrol altında tutulması gerektiği yönünde görüşler ağırlık kazanmıştır. Bu görüşü destekleyen tespitler şu şekildedir:

Öfkenin zihinsel yönden sonuçları:

  • Yemek yeme bozuklukları (genelde aşırı yeme)
  • Performans düşüklükleri
  • Unutkanlık
  • Dikkat eksiklikleri/ konsantrasyon bozuklukları

Öfkenin fizyolojik sonuçları:

  • Kan şekerinde yükselme
  • Kas ağrıları (özellikle baş-boyun, sırt bölgesinde)
  • Baş ağrısı
  • Kan basıncında yükselme

Öfkenin sosyal ve psikolojik sonuçları:

  • Uyuşturucu, alkol ve sigara bağımlılıkları
  • Huzursuluk
  • Telaş
  • İkili ilişkilerde sorun ve sosyal tecrit

Görüldüğü üzere çokça olumsuz etki ve sonuçları olan öfkenin, “doğal bir tepkidir” diyerek savunulması ve serbest bırakılması rasyonel bir davranış değildir.  Öfke kontrol altında tutulmalıdır. Öfkenin kontrol altında tutulması bir bilinçlenme durumudur. Öfken doğal bir duygusal tepki olmakla birlikte, serbest bırakılması doğru olmayan bir tepki şeklidir. Bu düşünceyi zihinsel boyutta algılamak, öfke kontrolünün ilk aşamasıdır. Zira, bu bilinç otokontrolü de beraberinde getirmektedir.

Öfke kontrolünün aşamalarını şu şekilde sıralamak mümkündür:

  • Öfkeye sebebiyet verdiği bilinen ortamlardan ve tutumlardan uzak kalma tercihinin sergilenmesi,
  • Öfkenin oluşması halinde, tepkiye dönüştüğü saliselerle ölçülü anlarda daha önceden belirlenen rahatlama mekanizmalarının devreye alınması,
  • Öfkenin tepkiye dönüşmesinin engellenemediği hallerde, ilk ani tepkiden sonra mümkünse ortamdan uzaklaşılması, öfkenin tepkiye dönüşmesi halinin sürmesine izin verilmemesi,
  • Tekrar aynı ortama dönüldüğünde öfkenin yeniden oluşmasına imkan vermemek adına karşı taraftan ya da daha önemlisi insanın kendisinden özür dileyerek bir af ortamının oluşturulması ve normalleşmenin sağlanması.

Öfkenin tepkiye dönüşmesine izin vermemek adına uygulanan rahatlama mekanizmalarından en bilinen uygulama sayma yöntemidir. Öfke patlamasına dönüşecek etkinin alındığı hallerde sakin kalınarak, 1’den 10′ a kadar sayılmasının sihirli derecede olumlu etkisinin olduğu gözlemlenmektedir.

Öfke, sosyal ve fiziki huzur ve konfor için kontrol altında tutulması gereken bir tepki şeklidir.

Bir Cevap Yazın