Kurşun kalem neden yapılır?

Günümüzde bilinen insanlık tarihinin yazının bulunmasıyla başladığı söylendiğinden, insanoğlu antik dönemlerden günümüze yazı yazmak için çeşitli aletler kullanmıştır. Şüphesiz yazmak için kullanılan bu araçların gerek işlevsellik gerekse de uzun süreli kullanım açısından popüler olanı kurşun kalemdir. Genellikle grafit ve karbonla alaşımlanmış kilden oluşan merkez bölümü ahşap bir koruma ile kaplanmış şekilde üretilen kurşun kalem, yazmak kadar günümüzde hala resim yapmak için de birçok sanatçı tarafından kullanılmaktadır.

Kurşun kalemin yazma işlemini asıl gerçekleştiren merkez bölümünün karbon ile karıştırılmış kilden yapılması, bu kalem türünün yakın geçmişte bulunmasına neden olmuştur. Çoğu insanın düşündüğünün tamamen aksine kurşun kalemin icadı yalnızca 18. yüzyıla rastlar. Bilinen insanlık tarihinin en eski dönemlerinde dahi insanoğlu yazmak ve resim yapmak için kalem kullanmasına rağmen bu dönemdeki kalemler mürekkep ile dolan kalem türleriydi. Daha pratik bir kullanım sunan kurşun kalemin bulunması 18. yüzyılın sonlarına rastlamaktadır.

Günümüzde kullanılan kurşun kalemler modern üretim bantlarında otomatik cihazlar tarafından üretilmektedir. Endüstriyel üretim bandından çıkan ince tabanlı kurşun kalemler, grafit ve kil tozuna su eklenmesi ile hazırlanan karşımdan yapılır. Elde edilen bu karışım ahşap çubukların içine yerleştirilerek sertleşmesi için fırınlanır ve böylece modern kurşun kalem kullanıma hazır hale getirilir. Modern anlamda kullandığımız kurşun kalemin icadı hakkında her ne kadar 18. yüzyıldan bahsedilse de, aslında kurşun kalemin yazmasını sağlayan grafit tozu “Sibirya Türkleri” tarafından bulunmuştur.

Bilim tarihinde çoğu kez olduğu gibi, grafit parçalarını bilinen tarihte ilk kullananlar Sibirya Türkleri olmasına rağmen günümüzde kurşun kalemin icadı İtalyanlar ve İngilizler ile anılmaktadır. Ahşap tutakların eklenmesini kurşun kalemin icadı olarak kabul eden “bir takım bilim çevreleri”, aslında kurşun kalemin önce Sibirya Türkleri ve sonrasında da Türkler aracılığı ile Ruslar ve Çinliler tarafından kullanıldığını unutmaktadır. M.S. 1. yüzyıldan itibaren grafit parçalarını kullanan Sibirya Türkleri, bu maddeye “Kara Taş” ismini vermiştir. Daha sonra Rusların da Türklerden görerek hayatına kattığı kurşun kalem, Rusçada da “Karandaş” kelimesiyle ifade edilmiştir. Tüm bunların ötesinde mağaralar yer alan bazı çizimlerin grafit kullanılarak yapıldığını iddia eden arkeologlar da bulunmaktadır.

Bir Cevap Yazın