Kudret narı nasıl yetiştirilir?
Tropik iklim alanlarında, Amazon havzasında, Doğu Afrika, Asya ve Karayip Adaları’nda doğal olarak yetişen, Güney Amerika ve Uzakdoğu’da ise dha çok, gıda ve ilaç sanayinde kullanılmak üzere yetiştirilen kudret narı (momordica chantia), ülkemizde de yetiştirimeye başlanmıştır. Tek yıllık olan bitki, tırmanıcı, sarmaşık tarzında bir bitkidir. Kudret narı, yaz aylarında çiçek açar ve bir yıl birkaç defa ürün verir.
Meyvesi ve yaprakları mineral ve vitamin deposu olan kudret narı özellikle fosfor, demir, kalsiyum ve B vitamini açısından zengindir. Özellikle Filipinler’de şifalı olduğuna inanıldığından, bolca yetiştirilen bitki acımsı tadına karşın, yemeklerde kullanılmaktadır. Bazı ülkelerde acı kavun, balsam armudu, acı kabak, Afrika hıyarı, balsam elması gibi isimlerle tanınan kudret narı çoğu hastalığın tedavisine iyi gelmektedir.
Nemli iklimde verimi artmaktadır
Kumlu, tınlı ve hafif killi topraklarda düzenli şekilde yapılan yaz sulamasıyla yetiştirilen kudret narının, nemli iklim bölgelerine adaptasyonu daha iyidir. Hava sıcaklığı arttıkça çiçeklenme oranı azalacağı için, sıcaklığı 20-25 derece olan bölgelerde daha iyi verim alınır. Tek yıllık olduğu için iyi bir bakımla ülkemizin her yerinde yetiştirilebilir. Özellikle Ege ve Akdeniz bölgelerinde örtü altı yetiştiriciliği için daha uygundur.
Dikimden önce arazi hazırlığı ve destekleme sistemi için tel ve direklere ihtiyaç bulunmaktadır. Düzenli yaz sulaması ve gübre takviyesi istediği için, sulama tesisine ve NPK içerikli gübre ihtiyacı da vardır.
Kudret narı 1 dönüme 2 bin adet fide olarak dikilmelidir
Kudret narı, ilkbahar geldiğinde nisan ve mayıs gibi toprak sıcaklığı 8-10 dereceye çıktığında çimlendirme kaplarının içinde ya da direkt araziye ekilir. Tohumlar yüzde 100 çimlenme özelliğinde olmadığından çimlendirme kaplarına ekilen tohumlar fide olarak yetiştirilir ve daha sonra araziye dikilir. Büyüme ve gelişimi için fideler arasının 50 cm olacak şekilde 2 metre yüksekliğindeki bir destek sisteminin yapılması gerekir. Yani 1 dönüm alana 2 bin adet fide dikilebilir.
Kudret narından 1 dönümden 10 bin adet meyve alınabilir
İlk olarak yatırım maliyeti yüksek gibi görünen kudret narı, en kısa sürede yatırımcısını kara geçirebilir. Çünkü bitkinin üzerinde sürekli çiçeklenme olmakta ve meyveye yatma olur. Böylece gelişim dönemi süresince aralıksız ürün alınabilir. Orta büyüklükte olan bir kudret narının 5-8 adet meyve verdiği göz önüne alınırsa 1 dekar alandan en az 10 bin adet meyve elde edilir. Orta büyüklükte olan bir meyvenin 130-180 gr geldiği varsayılırsa bir defada, 1 dekar alandan 1-1,5 ton ürün alınabilir. Dikimden itibaren 2-3 hafta sonra uygun koşullarda çiçeklenme başlar. 1-1,5 ay arasında meyveler olgunlaşır ve ekim ayının ortasına kadar ürün alınabilir
Kudret narı her derde deva meyve bir meyvedir
Yaprak ve köklerinden hazırlanmış olan çözeltiler, hemoroit şişliklerini indirir.
Yapraktan elde edilmiş olan çözelti öksürüğü keser ve ateş düşürücüdür
Bu çözelti aynı zamanda barsak boşaltıcı ve barsak kurtlarına karşı etkilidir.
Kadınlardaki kısırlık tedavisinde ve karaciğer bozukluklarında iyileştirici etki yapar
Kudret narının anti mikrobiyal etkisi olduğundan, iltihaplı yaraların tedavisinde de etkilidir.
Bu etkileri, henüz bilimsel çalışmalarla kesin olarak ispatlanamamıştır, ancak bunların tersi de gösterilemez.
Kudret narının çekirdekleri zehirli olabilir
Taze kudret narının saklama süresi çok uzun değildir. Meyvenin 1-2 hafta içerisinde tüketilmesi gerekir. Çekirdekleri zehirli olabileceği için, kabukları soyulmalı ve meyvenin etli kısmı balla birlikte karıştırılarak yenmelidir. Bunun dışında saf zeytinyağı ile karıştırılarak güneş ışığının altında bir hafta şişelerde bekletilerek, daha sonra uzun süre serin ortamda saklayabilirsiniz. Yaprakları ise sıcak su içinde birkaç dakika bekletilip, daha sonra elde edilen çayla şeker hastalığı tedavisinde kullanılabilir. Meyveden elde edilmiş ola ekstreler, genellikle midede ülser ve yaraların tedavisinde kullanılır.