Kontrol mühendisliği nedir?

Çağımızın önemli mühendisliklerinden biri olan kontrol mühendisliği mekanik, elektrik, elektronik, ve bilgisayar tabanlı bütün endüstriyel üretim sistemlerinin ve hizmet sektörünün hedeflenen ve planlanan bir şekilde çalışmasını sağlayan bilgi ve teknolojileri üreten ve uygulayan bir mühendislik dalıdır.
rayli-sistemlerde-yerli-sinyalizasyon-1
Kontrol Mühendisliği Bölümü, kontrol teorisi ve uygulamaları, endüstriyel otomasyon, ölçme ve enstürmantasyon, robotik, bilgisayar tabanlı bilişim sistemlerinin tasarımı ve uygulamaları konularında eğitim vermektedir.
Gelişmiş olan bilgisayar araçları ile çok büyük bir ivme kazanmış ve bilhassa otomasyon alanında gerçekleştirilmiş olan bir çok proje ile adından sıkça söz ettirmeyi başarmıştır. Maksimum verim almayı amaçlayan girişimciler projelerinde kontrol teorisine dayanan pratikleri kullanmaya çalışmaktadırlar. Büyük ölçekte hesaplar yapıldığında bir kontrol mühendisinin gerçekleştirdiği sistem , manuel yapılandırılmış olan deneysel bir takım ölçümlere dayanan sistemlere göre uzun vadede büyük kazanç sağlamış ve iş verimi maksimum düzeye ulaşmıştır.

Kontrol Mühendisleri, kontrol sistemlerini tasarlayıp üreten, küçük ve orta ölçekli işletmelerde araştırma, tasarım ve üretim alanlarında mühendis olarak çalışabilmektedirler. Bu mühendisler, fabrikalarda ve endüstriyel işletmelerde bakım, onarım işlerinde veya hizmet sektörünün otomasyon işlerinde çalışabilmektedirler.
Kontrol Mühendisliği’nin gelişimi, Elektrik Fakültesi, Elektriğin Endüstride Tatbikatı Kürsüsü Doçenti Dr. M. Münir Ülgür ‘ün 1950’li yılların başında vermeye başladığı “Servomekanizma” dersi ile başlayan, 60 yıla yakın bir süreci kapsamaktadır. Bu gelişim ile birlikte İTÜ Dünya üniversiteleri arasında, MIT’den sonra programında Servomekanizma dersi kullanan ikinci üniversite olmuştur. Daha sonra otomasyon ile iç içe olan “Lojik Kumanda Devreleri” dersi Prof. Emin Ünalan tarafından verilmeye başlanmıştır. 1957 yılında dünyadaki bilimsel gelişmelere paralel olarak Servomekanizma yerine “Otomatik Kontrol” terimi kullanılmaya başlanmış ve Uluslararası Otomatik Kontrol Federasyonu’na (IFAC) üye olmak üzere İTÜ bünyesinde Otomatik Kontrol Türk Milli Komitesi (TOK) kurulmuş ve bu kuruluşta konunun gelişimine katkı sağlayan ulusal ve uluslararası sempozyumlar ve konferanslar gibi bazı etkinlikler düzenlemiştir.

Kontol Mühendisliğinin yeni bir bölüm olmasının bir sonucu olarak piyasada fazla Kontrol Mühendisinin bulunmaması ve kontrolün iş hayatındaki öneminin artmış olmasından dolayı, Kontrol Mühendislerine duyulan ihtiyaç açık bir şekilde ortaya çıkacaktır. Örneklerden de görüldüğü gibi, Kontrol Mühendislerinin günümüz dünyasında hemen her konuda becerilerini uygulayabileceği alanlar olması, Kontrol Mühendislerine iş hayatlarında son derece geniş çalışma olanakları sunmaktadır. Kontrol Mühendisliğinden mezun olanlar öğrenciler, üniversitelerde Otomasyon Yüksek Lisans ve Doktora programlarına devam edebilirler.

Ayrıca Bilgisayar, Elektronik, Makine, Mekatronik, Uçak, Endüstri, İşletme Müh. gibi diğer mühendislik dallarındaki yüksek lisans eğitimlerine devam edebilirler.

Endüstriyel Otomasyon Sanayicileri Derneğinin İleri Teknoloji Kenti adlı projesinde yer alan verilere göre 2015 yılına kadar Kontrol ve Otomasyonla ilgili olarak, yaklaşık 8.000 Kontrol ve Otomasyon ara elemanına, 12.000 kontrol ve otomasyon mühendisine ve kontrol ve otomasyon alanında uzmanlaşmış olan 10.000 yeni araştırmacıya ihtiyaç bulunmaktadır.
Ücretlendirme politikası, sektör ve pozisyon göre değişiklik göstermekle beraber, yeni mezun olan bir mühendis ortalama olarak asgari ücretin 6-7 katı ücretle işe başlamakta ve belli bir tecrübe kazandıktan sonra giriş ücretinin 2-3 katına ücreti artmaktadır.

Kontrol mühendisliğinin temel eğitim ve araştırma alanları şunlardır:
1- Kontrol ve Sistem Teorisi
2- Modelleme, Simülasyon ve Sistem Belirleme
3- Endüstriyel Otomasyon
4- Robotik ve Mekatronik
5- Proses Kontrol, Ölçme ve Enstrümantasyon
6- Hareket Kontrol Sistemleri (Servo Sistemler, Elektrikli Ulaşım Sistemleri vb.)
7- Sürücü Sistemler (Elektrik, Elektronik, Pnömatik ve Hidrolik)
8- Akıllı Sistemler(Bulanık Kontrol, Yapay Sinir Ağları, Genetik Algoritmalar vb.)
9 Bilgisayar Tabanlı Gerçek Zaman Kontrol Sistemleri (PC, DSP, PLC, mC vb.)

Kontrol Mühendisliği Bölümü’nde genel olarak Kontrol Mühendisliğine Giriş , Ölçme Tekniği ve Algılayıcılar, Eyleyiciler ve Denetleyiciler , Kontrol Sistemleri Tasarımı, Güç Elektroniği Devreleri , Bilgisayar Kontrollü Sistemleri, Geribeslemeli Kontrol Sistemleri , Hareket Kontrol Sistemleri, Sistem Modelleme ve Simülasyon, Kontrolde Algılama ve Güç Çevirici Sistemler, Proses Kontrol, Adaptif Kontrol Teorisi Temelleri, Veri İletişimi ve Ağlar, İstatiksel Veri Analizi, Kontrol Sistemi Tasarım Projesi, Robotiğe Giriş, Endüstriyel Otomasyonun Temelleri, Akıllı Kontrol Sistemleri, Bina Otomasyonu, Elektrikli Taşıma Sistemleri, Kontrol Mühendisliğinde Optimizasyon gibi dersler okutulmaktadır.

İTÜ, Yıldız Teknik Üniversitesi,Doğuş Üniversitesi gibi ülkemizin önde gelen büyük üniversitelerinde Kontrol Mühendisliği bölümü bulunmaktadır.

Bir Cevap Yazın