Karamanoğulları kimdir?

Karamanoğulları Oğuzlar’ın Afşar boyuna mensuptur. Bu Afşar Türkmenleri, XIII. asırda Moğol istilası sırasında ülkelerini terk ederek önce Azerbaycan ve Sirvan taraflarına gelmişler ve buradan Anadolu’ya geçerek Türkiye Selçuklu Sultani Alâeddin Keykubad tarafından 1228 yılında Ermenek’e yerleştirilmişlerdir

Bunların başında Nûre Sûfî b. Sâdeddin bulunuyordu. Nûre Sûfî’nin ölüm tarihi kesin olarak bilinmemektedir. Nûre Sûfî’nin vefatından sonra yerine oğlu Kerimüddin Karaman geçmiştir. Karaman Bey, Anadolu Selçuklu Devletinin Moğolların baskısı neticesinde gittikçe zayıf düşmesinden de yararlanarak Ermenek, Mut, Gülnar ve Silifke kalelerine akinlar yapmıştır. Daha sonra Ermenek’i ele geçiren Karaman Bey, beyliğinin temelini atmıştır. Karaman Bey Selçuklular ile mücaleye girişmiş. Ancak beklediğini alamamıştır. Nitekim yapılan savaşlardan sonra Karaman Bey kaçmış ise de kardeşleri yakalanarak Konya’da iç kale kapısında 1261 yılında asılmışlardır.

Karaman Bey bir süre sonra ölünce yerine ailenin kararı ile büyük oğlu Şemseddin Mehmed Bey geçmiştir.
Karaman Bey’in ölümünden sonra Karaman Bey’in oğulları Mehmed, Mahmud, Kasım ve Halil Beyler Selçuklular tarafından yakalanarak Gavele kalesine hapsedilmişlerdi. Ancak Selçuklular, Karaman halkının top yekun bir saldırısından çekindikleri için bu beyleri serbest bırakmışlardır. Bir süre sonra en büyük kardeş olan Mehmed Bey, Karaman Beyliği’nin başına geçmiştir.

Mehmed Bey, zamanında Selçuklular ile olan mücadeleler devam etmiş. Yapılan ilk savaşı Mehmed Bey kazanmıştır. Karamanoğlu Mehmed Bey Konya’da işleri yoluna koyduktan sonra Sahib Ata oğulları ve Germiyanoğulları üzerine yürümüştür. Konya kapıları kendisine kapanan Mehmed Bey Ermenek’e çekilmiştir. Daha sonra Moğollar ile karşılaşan Mehmed Bey mağlup olmuş ve 1277 yılında kardeşlerinden Tanu ve Zekeriya ile beraber öldürülmüştür.

Şemseddin Mehmed Bey ve kardeşlerinin öldürülmelerinden sonra beyliğin başına Mehmed Bey’in hayatta kalan kardeşi Güneri Bey geçmiştir. Onun döneminde Karamanoğulları pek varlık gösterememişlerdir. Güneri Bey’in 20 Nisan 1300 tarihinde ölümünden sonra kardeşi Mecdeddin Mahmud Karaman beyi olmuştur. Selçuklu Sultani Gıyaseddin Mesud 1308 yılında Kayseri’de ölünce Anadolu Selçuklu Devleti saltanatı sona ermiş ve Karaman-oglu Mahmud Bey hemen Konya’yı ele geçirmiştir. Mahmud Bey, Konya’ya hakim olduktan sonra Ermenilerle mücadeleye başlamıştır. Mahmud Bey 1308 yılında, Ermenilerle yaptığı bir savaşta öldürülünce yerine oğlu Musa Bey geçmiştir.

Anadolu Selçuklu Devleti’nin yıkılması ile bağımsızlıklarını ilan eden Anadolu beylerini yola getirmek için İlhanlı Beylerbeyi Emir Çoban, kalabalık bir orduyla Anadolu’ya gelmiş ve ilk olarak 1314 yılında Konya’yı Karamanoğullari’nın elinden almıştır.

Musa Bey, hükümdar olduktan sonra kardeşi Bedreddin İbrahim Bey ile beylik mücadelesine girdi .Memlûk sultanının yardımıyla Musa Bey’i yenerek Karaman beyliğine getirilmiştir. Konya tekrar Karamanlilar’ın eline geçmiştir. İbrahim Bey bir süre sonra kendi isteği ile beylikten çekilerek yerini kardeşi Alâaddin Halil Bey’e bırakmıştır. Ancak bu değişiklik uzun sürmemiş ve Halil Bey’in ölümü üzerine Bedreddin İbrahim yeniden beyliğin başına geçti.
İbrahim Bey 1343 yılında Karamanlı topraklarına saldıran Ermenilere karşı bir sefer düzenlemiş. Ancak bu olaydan sonra vefat etmiştir.

Bedreddin İbrahim Bey’in ölümünden sonra yerine oglu Fahrûddin Ahmed Bey, Ahmed Bey’in ölümü üzerine kardeşi Şemseddin Bey Karamanoğullarının başına geçmiştir.Şemseddin Bey’in öldürülmesinden Musa Bey tekrar beyliğin başına geçmiştir. 1356 yılında vefat edince Karamanoğlu Mahmud Bey’in torunu ve Halil Bey’in oğlu olan Süleyman Bey, beyliğin başına geçmiştir. Daha sonra Halil Bey’in oğlu Alâaddin Ali Bey hükümdar oldu. Ali Bey Osmanlı Devleti ile girişmiş olduğu mücadelelerde başarısız olmuş. Sultan Bayezid, Karamanogullari beyliğinin güney kısımları dışında kalan yerlerini alarak bu beyliğe son vermiştir.

Karamanoğullari Beyliği Ankara Savaşı’nın sonuna kadar dört yıl boyunca Osmanlı idaresinde kaldı. Ancak Osmanlılar’in Ankara Savası mağlubiyetinden sonra Timur; Germiyan, Saruhan, Aydın, Menteşe, Teke ve Karamanoğulları’na eski beyliklerini geri verdi. Beyliğin başında bulunan Mehmed Bey Osmanlı şehzadeleri arasında meydana gelen taht kavgalarından yararlanarak Bursa’ya kadar gelmiştir.

Mehmed Çelebi, Karamanoğlu’na bir ders vermek amacıyla Kütahya’yı geri almıştır. Mehmed Çelebi Akşehir, Beyşehir ve Otluk-hisarı’nı aldıktan sonra Konya’yı kuşatmış ancak alamamıştır. Daha sonraki yıllarda Karamanoğlu Mehmed Bey hastalandığı için yerini oğlu Mustafa Bey almıştır. 1420 yılında Mustafa bey öldürülünce Nigde emiri olan Ali Bey beyliğin başına geçmiştir. Daha sonra yeniden Mehmed Bey beyliğin başına geçmiştir. Mehmed bey ölünce Ali Bey tekrar hükümdar olmuştur.Ancak Mehmed Bey’in büyük oğlu olan İbrahim Bey Osmanliların yardımıyla beyliğin başına geçmiş ancak Osmanlılar ile olan dostluğunu bozmuştur. Osmanlı Devleti ile daha sonra anlaşma yoluna giden İbrahim Bey Varna muharebesinde (1444) ve II. Kosova Savasi’nda (1448) Osmanlılara yardımcı kuvvetler göndermiştir. İbrahim Bey sonraları tekrar Osmanlı Devleti ile düşmanca bir münasebete başlamıştır. İbrahim Bey’in ölümünden sonra İshak Bey hükümdar olmuştur. Ancak Fatih Sultan Mehmed’in yardımı ile Karaman tahtına geçen kardeşi Pir Ahmed Aksehir, Beyşehir, Siklan hisarı, Ilgin ve çevrelerini Osmanlılar’a vermiştir. Kardeşi Pir Ahmed’in ölümünden sonra Karamanoğullarının başında Kasım Bey yalnız kalmıştır. Bu dönemde Karamanoğulları’nın bütün şehir ve kaleleri Osmanlıların eline geçmiştir.

Bir Cevap Yazın