IBAN numarası nedir?
Avrupa Birliği(AB) üyesi ülkeler arasında kullanıma başlanan ve kısa süre içinde sağladığı kolaylık sebebiyle dünya genelinde kabul gören IBAN(International Bank Account Number, Uluslararası Banka Hesap Numarası), teknolojinin gelişmesi ile paranın da dijital ortamlarda işlem görmesi yani sanal hale gelmesi sonucunda transfer yanlışlıklarının tamamen önlenmesini sağlamış bir hesap numarası standardıdır. Ülkemizde bu standart genellikle “IBAN Numarası” şeklinde isimlendirilse de, aslında IBAN tabirinin içinde zaten numara kelimesi geçmekte ve bu nedenle de ikinci defa “numara” kullanılması gerekmemektedir. Günümüzde gelişmiş ülkelerin neredeyse tamamı, uluslararası para transferleri haricinde yurtiçinde yapılan işlemlerde de IBAN kullanılmasını zorunlu hale getirmiştir.
AB standartları doğrultusunda uygulanan ve günümüzde dünya genelinde kabul edilen IBAN, en fazla 34 basamaktan oluşabilen bir sayıdır. Ülkemizde 1 Ocak 2010 tarihinden itibaren tüm uluslararası para transferlerinde olduğu gibi havale ve EFT gibi yurtiçi gönderimlerde de IBAN kullanılması zorunlu hale gelmiştir. Türkiye’de kullanılan hesap numarası standartları uyarınca IBAN numarası 26 haneden oluşmaktadır. IBAN kullanımının bu denli yaygınlaşmasının en önemli nedeni, uluslararası para gönderimlerinde insanların karşılaştığı sorunların IBAN ile ortadan kaldırılmasıdır. Zira her ülkenin kullandığı farklı bir hesap numarası standardı bulunduğundan, yabancı bir ülkeye para gönderecek kişi aldığı hesap numarasının eksik ya da fazla haneye sahip olduğunu anlayamamaktadır. IBAN ile hesap numarası ile ilgili yaşanan bu sorun tamamen ortadan kaldırılmıştır.
Avrupa Birliği üyeleri arasında yapılan ödemelerde yaygın olarak görülen bu hesap numarası yanlışlıklarından doğan sorunlar, para transferlerinin ciddi oranda gecikmesine neden olmuştur. IBAN kullanımı ile soruna etkili bir çözüm getirilmesi para transferlerinin sorunsuz ve çok daha hızlı bir biçimde yapılabilmesine imkan sağlamıştır. Para transferlerinde hesap numarası yanlışlığı sebebiyle oluşan durumların tespit edilmesi ve hatanın düzeltilmesi için ciddi bir iş gücü de gerektiğinden, IBAN kullanımı ile ek maliyetlerin de büyük oranda azaltıldığı söylenebilir. IBAN uygulamasına geçilmesi ile ülke bankalarında hesabı bulunan tüm kişilere birer IBAN verilmekte ve böylece her hesap ayrı bir uluslararası kimliğe sahip olmaktadır.
IBAN kullanımının tamamen sorunsuz bir kullanım sunması gerektiğinden, bankalar bu standart için son derece işlevsel bir IBAN algoritması kullanmaktadır. İki basamaklı kontrol rakamı olarak da bilinen bu güvenlik standardı, para transferi yapılmasına yönelik emir verilmesi ile otomatik olarak gönderimi alacak kişinin hesap numarasının kontrol edilmesini ve hesap sahibinin doğru şekilde belirlenmesini sağlar. IBAN algoritması sayesinde para transferi yapılmak istenen kişinin hesap numarası yanlış alınmışsa banka bu durumu önceden fark ederek transfer işleminin yapılmamasını sağlar ve böylece yanlış gönderim de en baştan engellenmiş olur.