Hamilelikte kansızlık neden olur?

Gebelikte kansızlık olması genellikte demir eksikliğine bağlı olarak görülmektedir. Kansızlık kanda bulunan hemoglobin değerinin normal sınırların altına düşmesiyle olmaktadır. Hamilelik döneminin birinci ve üçüncü trimesterinde hemoglobin değeri 11 gr/dl altında olursa ya da ikinci trimesterinde 10,5 gr/dl altında olursa bu kansızlık yani anemi olarak değerlendirilmektedir. Gebe bir kadında günlük demir ihtiyacı 6-7 mg kadar olur. Demir kanda hemoglobinin ana yapısında bulunan bir elementtir. Kadınlar kansızlık sorunu açısından buna erkeklerden daha yatkın olurlar. Bunda etken olan adet kanaması yüzünden düzenli şekilde kan kaybına uğramış olmaları ve beslenme düzenlerinin erkeklere göre daha farklı olması yüzündendir.

Hamilelik kansızlığı nasıl etkilemektedir?

Hamilelik süreci anemi oluşması riskini arttıran bir dönem olarak kabul edilmektedir. Kanın yapısı şekilli elemanlar olarak bilinen akyuvar, şekilli elemanları taşıyan alyuvar hücrelerinden oluşmaktadır. Kırmızı kürelerin plazmaya yüzdesi ise, hematokrit olarak tanımlanır. Normalde hematokrit % 38-45 kadar olmalıdır.  Kanda şekilli elemanların oranı % 38-45, kalan bölümü ise plazma tarafından oluşturulmaktadır. Hamilelik döneminde kadında olan kan hacmi % 50 oranında artış gösterir. Kanda olan artışın çoğunluğu plazma bölümündedir. Alyuvarların plazma kadar hızlı çoğalamaması yüzünden kanın içinde olan alyuvar konsantrasyonu azalır. Bu hamilelikten önceki dönemden daha aşağıya düşer. Özellikle hamileliğin ilk yarısındaki dönemde bu daha belirgindir. Bu nedenle demire daha fazla ihtiyaç duyulduğu bir dönemdir. Hamileliğin başlarında bu ihtiyaç vücutta olan demir depolarından karşılanır, zaman ilerledikçe bu depolar bile yetersiz kalır. Kadında demir takviyesi olmaması halinde kansızlık ortaya çıkar. Gebe olan kadınların çoğunlukla % 20 si anemiktir. Özellikle bu durum çoğul gebeliklerde bu daha belirgindir. Gebeliğe bağlı meydana gelen anemide risklerde artış oluşmaz. Ancak kadının gebeliğe anemik başlaması ya da gebeliğin ilk üç ayında anemik olması sorun haline gelmektedir.

Hamilelikte kansızlığın nedenleri nelerdir?

• Demir eksikliği anemisinde etken yetersiz demir almaktır. Bu dönemde özellikle yeşil yapraklı sebzeler ve hayvansal gıdalar yeterince tüketilmelidir.
• Kadında folik asit yetersizliğinin olması
• Kadında basur ya da buna benzer sebeplerden kronik kan kaybı olması
• Bebeğin gelişimi sırasında kadında bulunan depoların tüketilmesi
• Kaza ya da travmayla fazla miktarda kan kaybının olması
• Diğer kansızlık sebepleri

Demir eksikliğine sebep olan etkenler

• Çoğul gebelikler
• Beslenme yetersizliği
• Sigara kullanma alışkanlığının olması
• Alkol tüketmek
• Bazı ilaçların kullanılması
• Sindirim sisteminde olan bazı hastalıklar

Hamilelikte demir eksikliği belirtileri nedir?

Birçok kadın anemik olduğunun farkında değildir. Çünkü bu rahatsızlık yavaş geliştiği için, vücutta buna karşı tolerans gelişmektedir. Ancak rutin değerlendirmelerde bu belirlenebilir. Buna rağmen bazı belirtiler görülmektedir. Belirtiler hamileliğin erken dönemdeki belirtilerine benzerlik gösterdiği için, bunlara dikkat edilmelidir.

• Halsizlik ve çabuk yorulmak
• Solgun görünmek
• Çarpıntı, aktiviteleri yaparken erken yorulmak, nefes nefese kalmak
• Baş dönmesi ve baygınlık hissi
• Baş ve karın ağrısı
• Tırnak diplerinin soluklaşması
• Nadiren sarılık olmak

Hamilelikte kansızlık teşhisi nasıl yapılır?

Buna tanı koymak kolaydır. Yapılan kan sayımı sayesinde anemi teşhisi konulabilir. Öncelikle yapılan kan sayımıyla hamilelikten önce anemi varlığı araştırılmalıdır. Kan sayımı hamileliğin 24.-28. haftalarında yeniden yapılmalıdır.

Hamilelikte  kansızlık tedavisi nasıl yapılmaktadır?

Uygulanan tedavide anne adayında demir depolarının yeniden doldurulmasına çalışılmaktadır. Bu ağızdan alınacak demir ilaçlarıyla ve demir yönünden zengin beslenmeyle oluşturulmaya çalışılır. Günlük olarak kadının 200 mg demir dozu alması gerekir. Tedaviyle iyileşme sağlanmış bile olsa, depoların doldurulması için 3 ay daha tedavi devam etmelidir. Tedavinin yan etkisi olarak kusma, bulantı, mide rahatsızlığı ve kabızlık gibi etkiler oluşabilir. Bu sürede anne adayının demir emilimini azaltan besinlerden kaçınması ve buna neden olacak ilaçları kullanmaması uygun olur. Anne adayında anemi olmasa bile, demir depoları yeterli olsa bile, anemiyi önlemek için demir takviyesi verilmesi gerekir.