Halit Refiğ kimdir?
Yorgun Savaşçı, Karılar Koğuşu, Gurbet Kuşları gibi birçok kült filme imza atan ünlü yönetmen Halit Refiğ 1934 yılında İzmir’de dünyaya geldi. Halit Refiğ 1914 mübadelesinde İzmir’e göç eden Eczacı Kemal (Girgin) efendinin kızı İsmet Girgin’in iki çocuğundan biriydi. İlk ve orta öğrenimini Şişli Terakki Lisesinde tamamlayan Refiğ, Robert Kolej Mühendislik Bölümü’nde okudu. Okul bittikten sonra askerliğini yedek subay olarak Kore’de yaptı. Bu sırada amatörce 8mm filmler çekti. Halit Refiğ’in annesiyle babası boşandıktan sonra, anne İsmet Girgin İstanbul Kurtuluş’ta zemin katta bir dairede tek başına yaşamaya başladı. Refiğ, ailesinin sınırlı imkanlarıyla İngiltere’ye okumaya gitti.
Efsane yönetmen yurt dışından geldikten sonra önce sinema oyuncusu Nilüfer Aydan’la sonra Tarkan filmlerinde rol alan İsveçli güzel yıldız Eva Bender ile evlendi. Halit Refiğ, bu kısa süren evliliklerden sonra, ölümüne kadar kendisine hayat yoldaşlığı yapan Gülper Hanım’la evlendi.
1956 yılında, Nijat Özön ile birlikte yayınladıkları “Sinema” ve “Kim” isimli dergilerde, “Yeni Sabah” ve “Akşam” gazetelerinde sinema eleştirileri yazıları yazdı. Atıf Yılmaz’ın “Yaşamak Hakkımdır” isimli filmin asistanlığını yaparak sinema alanındaki ilk çalışmasını gerçekleştirdi. Halit Refiğ, 1960 yılında ilk filmi olan “Yasak Aşk”ı çekti. 1963 yılında Şehirdeki Yabancı, 1964 yılında Gurbet Kuşları, Haremde Dört Kadın ve Bir Türk’e Gönül Verdim filmlerini çekti. Bu filmlerle Moskova, Yeni Delhi ve Sorrento Film Festivallerinde ödüller kazandı. 1964 yılında Gurbet Kuşları ile Antalya Altın Portakal Film Festivalinde En İyi Yönetmen Ödülünü alma başarısı gösterdi.
1970’li yıllarda Türk sinemasının bunalıma girmesinden dolayı birçok yapımcı ve yönetmen gibi Televizyon filmlerine yöneldi. 1974 yılında Türkiye’de ilk defa İDGSA Film Arşivi tarafından başlatılan eğitim çalışmalarına katıldı ve Sinema Kursları’nda öğretmen olarak görev yaptı. 1975 yılından itibaren İDGSA Sinema-TV Enstitüsü’nde Öğretim Görevlisi olarak çalışmaya başladı. Refiğ, 1975 yılında TRT için çektiği “Aşk-ı Memnu” dizisi ile TV dizilerine öncü oldu. Ve Halit Refiğ TRT’de danışman kurulunda görev yaptı. TRT Kurumu adına 1981 yılında gerçekleştirdiği Kemal Tahir’in aynı adlı romanından uyarladığı “Yorgun Savaşçı” adlı film199 yılında televizyonlarda gösterildi.
Halit Refiğ 1976 yılında ABD’de Wisconsin Üniversitesi’nde, 1984’de Ohio Denison Üniversitesi’nde eğitim çalışmalarına katıldı. Safra kanalında tümör tedavisi gördüğü hastanede 11 Ekim 2009 tarihinde 75 yaşında iken İstanbul’da öldü. İstanbul Zincirlikuyu mezarlığına defnedildi.
Aldığı ödüller
Ödüller
En İyi Yönetmen (Karılar Koğuşu) / 27. Antalya Film Şenliği 1990
En İyi Yönetmen (Hanım) / 26. Antalya Film Şenliği 1989
Başarı Ödülü (Alev Alev) / Kültür Ve Turizm Bakanlığı Ödülleri 1985
Filmografi
Filmleri – Yönetmen
1. Seviştiğimiz Günler 1961
2. Yasak Aşk 1961
3. Şehirdeki Yabancı 1962
4. Gençlik Hülyaları 1962
5. Şafak Bekçileri 1963
6. Gurbet Kuşları 1964
7. Şehrazat 1964
8. Evcilik Oyunu 1964
9. İstanbul’un Kızları 1964
10. Canım Sana Feda 1965
11. Güneşe Giden Yol 1965
12. Haremde Dört Kadın 1965
13. Kırık Hayatlar 1965
14. Aslan Pençesi 1966
15. Erkek Ve Dişi 1966
16. Üç Korkusuz Arkadaş 1966
17. Karakolda Ayna Var 1966
18. Can Yoldaşları 1966
19. Kız Kolunda Damga Var 1967
20. Bir Türk’e Gönül Verdim 1969
21. Yaşamak Ne Güzel Şey 1969
22. Atsız Cengaver 1970
23. Sevmek Ve Ölmek Zamanı 1971
24. Ali Cengiz Oyunu 1971
25. Çöl Kartalı 1972
26. Acı Zafer 1972
27. Aşk Fırtınası 1972
28. Fatma Bacı 1972
29. Kızın Varsa Derdin Var 1973
30. Cennetin Kapısı 1973
31. Sultan Gelin 1973
32. Vurun Kahpeye 1973
33. Yedi Evlat İki Damat 1973
34. Aşk-ı Memnu (dizi, 1975)
35. Arabulucular / The Intercessors 1977
36. Yaşam Kavgası 1978
37. Yorgun Savaşçı 1979
38. Leyla İle Mecnun 1982
39. O Kadın 1982
40. Beyaz Ölüm 1983
41. İhtiras Fırtınası 1983
42. Alev Alev 1984
43. Ölüm Yolu 1985
44. Paramparça 1985
45. Son Darbe (2) 1985
46. Kıskıvrak 1986
47. Teyzem 1986
48. Yarın Ağlayacağım 1986
49. Kızımın Kanı 1987
50. Kurtar Beni 1987
51. Kızım Ve Ben 1988
52. Hanım 1988
53. Karılar Koğuşu 1989
54. İki Yabancı 1990
55. Zirvedekiler 1993
56. Köpekler Adası 1996
57. Affet Bizi Hocam 1998
58. Kerem 1999
59. Affet Beni Hocam 2000
60. Zeynep Öğretmen 2000
61. Gelinlik Kız 2000
62. Sara ile Musa 2000
63. Midasın Düşü 2000
64. Gençlik 2000
Filmleri – Yapımcı[
1. Yaşamak Hakkımdır 1958
2. İstanbul’un Kızları 1964
3. Canım Sana Feda 1965
4. İki Yabancı 1990
Filmleri – Senaryo
1. Yaşamak Hakkımdır 1958
2. Ala Geyik 1959
3. Karacaoğlan’ın Kara Sevdası 1959
4. Suçlu 1960
5. Mahallenin Sevgilisi 1960
6. Ölüm Peşimizde 1960
7. Kırık Çanaklar 1960
8. Avare Mustafa 1961
9. Seviştiğimiz Günler 1961
10. Yasak Aşk 1961
11. Güneş Doğmasın 1961
12. Şafak Bekçileri 1963
13. Yavaş Gel Güzelim 1963
14. İstanbul’un Kızları 1964
15. Şehrazat 1964
16. Gurbet Kuşları 1964
17. Güneşe Giden Yol 1965
18. Kırık Hayatlar 1965
19. Haremde Dört Kadın 1965
20. Yasak Sokaklar 1965
21. Karakolda Ayna Var 1966
22. Aslan Pençesi 1966
23. Can Yoldaşları 1966
24. Üç Korkusuz Arkadaş 1966
25. Erkek ve Dişi 1966
26. Kanlı Hayat 1967
27. Kız Kolunda Damga Var 1967
28. Aslan Yürekli Kabadayı 1967
29. Yaprak Dökümü 1967
30. Son Gece 1967
31. Bir Türk’e Gönül Verdim 1969
32. Yaşamak Ne Güzel Şey 1969
33. Atsız Cengaver 1970
34. Ali Cengiz Oyunu 1971
35. Acı Zafer 1972
36. Aşk Fırtınası 1972
37. Çöl Kartalı 1972
38. Sultan Gelin 1973
39. Aşk-ı Memnu 1975
40. Yaşam Kavgası 1978
41. Son Darbe (2) 1985
42. Kurtar Beni 1987
43. Arkadaşım Şeytan 1988
44. Hanım 1988
45. Karılar Koğuşu 1989
46. İki Yabancı 1990
47. Köpekler Adası 1996
48. Kerem 1999
49. Cumbadan Rumbaya 2005
Eserleri
1. Şehirdeki Yabancı 1962
2. Gülsüm Ana 1982