Evcil hayvan nedir?

Evcilleştirilebilir hayvanların tamamı insanoğlunun hayatını kolaylaştıran ve bu nedenle de dünya üzerinde insan var olduğundan bu yana hayatın bir parçası olan canlılardır. Bilimsel manada evcilleştirme; hayvanları olduğu kadar bitki topluluklarını da kapsayan ve çeşitli yöntemler kullanılarak bu bitki ya da hayvan topluluğunun bir başka canlının kontrolüne girmesi demektir. Bu bağlamda insan dünyadaki en gelişmiş ve hakim canlı olduğundan, birçok hayvan türünü farklı yöntemler kullanarak evcilleştirmiş ve kendi çıkarı doğrultunda kullanmıştır. Ticari değere sahip oldukları için kontrol ve deneyim altına alınan evcil hayvanlar ayrıca önemli ve temel bir besin kaynağı olarak da insanoğluna yarar sağlamıştır. Ayrıca tarımsal faaliyetlerin yürütülmesinde güçlerinden faydalanan evcil hayvanlar, at örneğinde olduğu gibi ulaşım aracı olarak dahi kullanılmıştır.

Evcil hayvanlar ulaşım, besin ve ticari bir mal olmanın dışında tamamen keyfi olarak da beslenmiştir. Örneğin günümüzde dahi pek çok insanın evinde beslediği kediler, tamamen zevk için beslenmektedir. Zira köpekler gibi eğitilerek koruma ya da farklı amaçlar için kullanılması söz konusu olmayan kediler, tamamen kendilerine has karakterleri ile çoğu zaman insanoğlunun komutlarından bağımsız hareket eder. Ancak yine de dünya üzerinde milyonlarca insan evinde kedi beslemekte ve bunu da sadece kedileri sevdikleri için yapmaktadır. Görüldüğü üzere insanoğlu için “evcil hayvan nedir” sorunun tek bir cevabı yoktur. Yaşamsal ihtiyaçların karşılanması için kullanılan evcil hayvanlar, bazen de yalnızca keyif için bakılır.

Evcil hayvanlar; ürettiği ürünlerden faydalanmak, fiziksel gücünden yararlanmak, ticari bir araç olarak kullanılmak ve insanda bulunmayan özelliklerinden yararlanmak için kullanılır. Örneğin posta güvercinleri uçarak çok uzun mesafeleri insanoğlundan çok daha hızlı şekilde kat ettiği için yüzyıllar boyunca bir “iletişim aracı” olarak kullanılmıştır. Koyun, keçi, inek, tavuk ya da hindi gibi hayvanlar besin kaynağı olduğu için ve çoğu zaman da derilerinin ticari değeri olduğu için beslenirken, evcil kuşlar iletişim ihtiyacının karşılanması ya da kediler de olduğu gibi tamamen zevk için beslenebilir. Örneğin; Muhabbet kuşu beslemek çoğu insan için bir hobi haline gelmiştir.

Binlerce yıl önce doğada vahşi olarak yaşamını sürdüren ve sahip olduğu özellikler sayesinde on binlerce yıl boyunca neslini devam ettirmeyi başarmış birçok hayvan türü, insanoğlunun ihtiyaçlarını karşılamak için evcilleştirilmiştir. Günümüzde onlarca farklı tür evcil hayvan hala insanoğlunun yaşamının ayrılmaz bir parçası olmaya devam etmektedir. İnsanların en yakın arkadaşlarından olan köpekler dahi yüzyıllarca avlarda iz sürmek, koruma ve sürülere bekçilik etmek için kullanılmıştır. Günümüzün modern hayatında evcil hayvanların da rolleri değişmekte ancak hala insan için oldukça önemlilerdir.