Doğal afetler nelerdir?

İnsan yaşamını doğrudan tehdit eden ve tamamı kontrol dışı bir biçimde gelişen doğa olayları, insanlık tarihinin en eski dönemlerinden beri herkesi korkutan doğal afetler olarak adlandırılmıştır. Doğal afetler gelişim biçimine göre jeolojik ve meteorolojik afetler olarak ikiye ayrılır. Doğal felaketlerinde doğal afet olarak tanımlanmasında en önemli konu, afetin insan kontrolünde olmadan gelişmesidir. Ayrıca doğal afetlerle ilgili bir diğer özellik de, bir defa başladıktan sonra insanoğlu tarafından kesinlikle durdurulamamasıdır. Doğal afetler dünya üzerinde insanların da aralarında bulunduğu binlerce canlının canından olmasını sağlayabilecek kadar şiddetli doğa olaylarıdır.

Doğal afetler gelişimine göre iki farklı grupta incelenir. Deprem, heyelan, yanardağ patlamaları ve tsunami gibi felaketler jeolojik doğal afetler olarak tanımlanır ve bu doğa olaylarının tamamı muazzam derece kuvvetli, can kaybına neden olabilen ve başladıktan sonra insanlar tarafından durdurulması imkansız olan doğa olaylarıdır. Bu tür jeolojik afetlerin etkisi çok hızlı ve kuvvetli bir biçimde ortaya çıkarken, meteorolojik afetlerin bazılarının etkisinin tam olarak anlaşılması uzun yıllar dahi sürebilir.

Su taşkını, fırtına, kuraklık, sel, iklim değişiklikleri, hortum ve orman yangınları gibi meteorolojik olaylar nedeniyle oluşan felaketler, ani gelişen ve “bazı durumlarda” hangi bölgelerde daha çok görülebileceği tahmin edilebilen afetlerdir. Örneğin eğitimin çok dik olduğu yamaçlarda su taşkını gibi afetlerin gerçekleşebileceği, “bazen” tahmin edilebilir. Meteorolojik afetler arasında sayılan kuraklık son derece yıkıcı bir etki bıraksa da, bu doğa olayı yanardağ patlamaları ya da depremler gibi jeolojik afetler ile kıyaslandığında çok daha yavaş sürede gerçekleşir.

Deprem veya yanardağ patlamalarının etkisi muazzam derecede hızlı ve kuvvetli bir biçimde hissedilirken, kuraklık nedeniyle oluşan hasarın tam olarak kavranması bazen çok uzun yıllar sürebilir. Meteorolojik afetlerde gökyüzü olayları büyük oranda felaketin oluşmasına neden olurken, bazı özel durumlarda doğal afetin yaşandığı yerin sahip olduğu coğrafi özellikler de etkili olmaktadır. Sel ya da çığ gibi afetler, bu tür coğrafi konumdan kaynaklanan doğal afetlere örnek gösterilebilir. İster jeolojik ister meteorolojik nedenlerden olsun tüm doğal afetler insan yaşamını doğrudan ya da dolaylı olarak tehdit eden ve muhakkak önlem alınması gereken doğa olaylarıdır.

Bir Cevap Yazın