Karışık dilli eserler nelerdir?

Bu eserler Karahanlı Türkçesi dönemi ile Eski Anadolu Türkçesi dönemini birbirine bağlar. Böylelikle de Karahanlı Türkçesi ve Eski Anadolu Türkçesi arasında organik bir bağ kurulmuş olur.  Birtakım dilbilimciler bu dönemi iki dilli karışık eserlerden yola çıkarak Olga-Bolga sorunu olarak da adlandırmaktadır. Neticesinde bakıldığında iki dilin hakimiyeti altında gelişen bu dönemde, iki dilin de kendine has ses ve şekil özellikleri sebebi ile çeşitli sorunlarla karşılaşılması oldukça doğal bir durum olarak kabul edilebilir.

Ancak bu konuda da çeşitli dilbilimciler arasında fikir ayrılıkları rahatlıkla gözlemlenebilir. Özellikle Ahmet Bican Ercilasun ve Şinasi Tekin, bu dönemin adlandırılmasında sorun olduğundan ve aslında böyle bir geçiş döneminin olmadığından bahsederler. İki dil döneminin kesinlikle olmadığını, bunun sadece çeşitli kimselerin eserlerinde karşılaşılan birtakım özelliklerden ibaret olduğunu savunurlar. Bunu da aynı dönem içerisinde yaşamış olan kişilerin üzerinden giderek anlatırlar.

Öyle ki bu eserlerin temsil ettiği Eski Anadolu Türkçesi dönemi ile Karahanlı Türkçesi arasında bir geçiş dönemi yaşansaydı; Ahmet Fakih, Sultan Veled, Yunus Emre, Aşık Paşa, Gülşehri gibi kişilerin eserlerinde de bu dönemin özelliklerinin gözlemlenmesi gerektiğini savunurlar. Ancak bunun tam aksi yönünde bahsi geçen şairlerin hemen hemen hepsi eserlerinde yalnızca tek bir dil kullanmışlar ve bu doğrultuda yazmışlardır. Yani baktığımızda iki düşünce bu döneme hakim olup; olumsuz düşünen taraf olan Şinasi Tekin, Ahmet Bican Ercilasun ve benzer görüşteki dilbilimciler sorunun sadece münferid kaynaklı olduğunu savunur.

Ancak geçiş dönemi özelliği taşıyan ve iki dilin de özelliklerini birleştirerek yazılmış olan çeşitli eserleri de görmezden gelmek mümkün değildir. Dilbilimciler bu sorunu kendi aralarında tartışadursun, bizler sizlere bu dönemin özelliklerini yansıtan belli başlı eser örnekleri verelim:

  • Kitab-ı Güzide
  • Kitab-ı Gunya
  • Kuduri Tercümesi
  • Behçetü’l-Hadaik
  • Kitab-ı Feraiz

Bir Cevap Yazın